Leviticus (Levitico)

Mga hain: ang susunuging handog

1 • 1 Tinawag ni Yawe si Moises, at kina¬ usap siya mula sa Toldang Tagpuan: 2 “Kausapin mo ang mga Israelita at sabihin sa kanila: Sa paghahain ninuman sa inyo ng alay na hayop kay Yawe, puwede itong galing sa bakahan o sa kawan.
3 Kung sa bakahan galing ang iaalay na susunuging handog, isang barakong walang kapintasan ang ihahain niya, at iaalay niya iyon sa may pintuan ng Toldang Tagpuan para maging kalugud-lugod kay Yawe. 4 Ipapatong niya ang kanyang kamay sa ulo ng susunuging handog upang tanggapin ito ni Yawe para sa pagba¬bayad-sala. 5 Kaka¬tayin ang batang toro sa harap ni Yawe, at iaalay naman ng mga paring anak ni Aaron ang dugo sa pagbubuhos sa buong altar na nasa may pinto ng Toldang Tagpuan. 6 Baba¬latan ang susunuging handog at paghihiwa-hiwain. 7 Magsisindi naman ng apoy ang mga paring anak ni Aaron sa altar at lalagyan ng kahoy ang apoy. 8 At ipapa¬tong nila sa kahoy na nasa apoy sa altar ang mga piraso, pati na ang ulo at ang taba. 9 Huhugasan muna sa tubig ang mga laman-loob at mga pata, at saka susunuging lahat ng pari sa altar. Ito ang susunuging handog na kalugud-lugod kay Yawe ang amoy.
10 Kung galing naman sa kawan ang iaalay na susunuging handog, isang tupa o kam¬bing, isang barakong walang kapintasan ang ihahain niya. 11 Kakatayin ito sa harap ni Yawe sa gawing hilaga ng altar, at ibubuhos ng mga pari ang dugo sa buong paligid ng altar. 12 Paghihiwa-hiwain ito, at ilalagay ng pari ang mga ito pati ang ulo at ang taba sa ibabaw ng kahoy sa apoy sa altar. 13 Huhu¬gasan muna sa tubig ang mga laman-loob at mga pata, at saka iaalay ng pari ang lahat at susunugin sa altar. Ito ang susunu¬ging handog na kalugud-lugod kay Yawe ang amoy.
14 Kung galing naman sa mga ibon ang iaalay na susunuging handog kay Yawe, isang batubato o batang kalapati ang iaalay. 15 Dadalhin ito ng pari sa altar, hihilahin ang ulo at susunugin sa altar, at pipigain ang dugo sa tabi ng altar. 16 Aalisin niya ang butse at mga balahibo nito, at ihahagis sa lugar ng abo sa bandang silangan ng altar. 17 Bibi¬yakin ito sa may mga pakpak, ng di tuluyang pinaghihiwalay, at saka susunugin ng pari sa altar, sa ibabaw ng kahoy na nasa apoy. Ito ang susunuging handog na kalugud-lugod kay Yawe ang amoy.
Ang handog na butil
2 1 Kung may mag-aalay kay Yawe ng handog na butil, magandang klaseng ha¬rina ang kanyang ihahandog. Bubuhusan niya ito ng langis at lalagyan ng insenso. 2 Dadalhin ito sa mga paring anak ni Aaron. Kukunin ng pari ang isang dakot na harinang may langis at lahat ng insenso, at susunugin sa altar bilang alaala. Ito ang sinunog na handog na kalugud-lugod kay Yawe ang amoy.
3 Para kay Aaron at sa kanyang mga anak ang matitira sa handog na butil. Napakasagradong bahagi ito ng mga handog kay Yawe na pinadaan sa apoy.
4 Kung gusto mo namang mag-alay ng handog na hinurno, pinong harina ito dapat na ginawang tinapay na walang lebadura na minasa sa langis o mga maninipis na galyetas na walang lebadura na pinahiran ng langis.
5 Kung mag-aalay ka ng handog na inihanda sa parilya, pinong harina ito dapat na minasa sa langis at walang lebadura. 6 Pira-pirasuhin mo ito at buhusan ng langis: isa itong handog.
7 Kung mag-aalay ka ng handog na inihanda sa kawali, pinong harina ito dapat na may langis.
8 Dadalhin mo kay Yawe ang mga handog na ito at tatanggapin ng pari para dalhin sa altar. 9 Magbubukod ng bahagi ng handog ang pari bilang alaala at susunugin sa altar bilang handog na pinadaan sa apoy, amoy na kalugud-lugod kay Yawe. 10 Para kay Aaron naman at sa kan¬yang mga anak ang natitira sa handog. Napakasagradong bahagi ito ng handog kay Yawe na pinadaan sa apoy.
11 Kailangang walang lebadura ang lahat ng handog na dadalhin mo kay Yawe. Hindi ka magsusunog sa altar ng anumang lebadura o pulot-pukyutan para gumawa ng pag-aalay kay Yawe. 12 Maiaalay mo kay Yawe ang mga ito bilang mga unang bunga, pero hindi maihahandog sa altar bilang amoy na kalugud-lugod.
13 Titimplahan mo ng asin ang lahat ng han¬dog na iaalay. Hindi dapat mawala sa iyong handog ang asin ng pakikipagtipan sa iyong Diyos. Mag-aalay ka ng asin sa lahat mong handog.
14 Sa pag-aalay mo kay Yawe ng handog ng mga unang bunga, mga sariwang butil na binusa sa apoy at dinurog ang iaalay mo. 15 Lalagyan mo ito ng langis at insenso sa ibabaw: handog na butil ito. 16 Susunugin ng pari ang bahaging pang-alaala ng dinurog na butil at langis, pati na ang lahat ng insenso. Handog ito kay Yawe na pinadaan sa apoy.
Hain sa mabuting pagsasamahan
3 1 Sa pag-aalay ninuman ng hain sa ma¬buting pagsasamahan, at galing sa ba¬ka¬han ang iniaalay niya, lalaki o babae, isang hayop na walang kapintasan ang ihahandog niya kay Yawe. 2 Ipapatong niya ang kanyang kamay sa ulo ng kanyang handog at kakatayin ito sa may pinto ng Toldang Tagpuan. Iwiwisik naman ng mga paring anak ni Aaron ang dugo sa paligid ng altar. 3 Kukuha siya mula sa haing ito sa mabuting pagsasamahan ng handog na pinadaan sa apoy kay Yawe: ang sebong na-kabalot sa mga laman-loob at lahat ng nasa ibabaw ng mga ito, 4 ang dalawang bato at ang sebong nakakabit dito at sa mga lomo. At isa¬sama niya sa mga bato ang balot ng atay na tatanggalin niya.
5 Susunugin ito ng mga anak ni Aaron sa altar sa ibabaw ng susunuging handog na nasa kahoy na may apoy, bilang handog na pinada¬an sa apoy, amoy na kalugud-lugod kay Yawe.
6 Kung galing naman sa kawan ang iniaalay niyang hain ng mabuting pagsa¬samahan kay Yawe, hayop na walang kapintasan ang kanyang iaalay, lalaki man o babae.
7 Kung may mag-aalay ng batang tupa, da¬dalhin niya ito sa harap ni Yawe. 8 Ipapatong niya ang kanyang kamay sa ulo ng kanyang handog at kakatayin ito sa harapan ng Toldang Tag¬puan. At iwiwisik naman ng mga anak ni Aaron ang dugo nito sa paligid ng altar. 9 Mula sa haing ito ng mabuting pagsasamahan, mag¬dadala siya ng handog kay Yawe na pinadaan sa apoy: ang taba, ang buong buntot na aalisin hanggang buto sa likod, ang lahat ng tabang nakabalot sa laman-loob, o nakakabit sa mga ito, 10 at ang dalawang bato at ang tabang nakakabit dito at sa mga lomo, at ang balot ng atay na tatanggalin niya kasama ng mga bato. 11 Susunugin ng pari ang mga ito sa altar, bilang pagkain, isang handog na pinadaan sa apoy kay Yawe.
12 Kung may mag-aalay naman ng kambing, dadalhin ito sa harap ni Yawe. 13 Ipapatong niya ang kanyang kamay sa ulo nito at kakatayin sa harap ng Toldang Tagpuan. At iwi¬wisik ng mga anak ni Aaron ang dugo nito sa paligid ng altar. 14 Gagawa siya mula sa haing ito ng handog na pinadaan sa apoy kay Yawe: ang lahat ng ta¬bang nakabalot sa mga laman-loob, o naka¬kabit sa mga ito, 15 at ang dalawang bato at ang tabang nakakabit dito at sa mga lomo, at ang balot ng atay na tatanggalin niya kasama ng mga bato. 16 Susunugin ng pari ang mga ito sa altar bilang pagkain, isang handog na pinadaan sa apoy na kalugud-lugod ang amoy.
17 Kay Yawe ang lahat ng taba. Isa itong ka¬utusang panghabampanahon sa mga sali’t salinlahi saan man kayo manirahan. Hindi kayo kakain ng taba o dugo.”
Hain para sa kasalanan
4 • 1 Sinabi ni Yawe kay Moises: 2 “Sabihin mo sa mga Israelita: Tungkol ito sa nagkasala nang di sinasadya at nakagawa ng ipinagba¬bawal sa mga utos ni Yawe. 3 Kung paring pina¬hiran ang nagkasala, at sa gayo’y nabahi¬ran din ang bayan, mag-aalay siya kay Yawe ng isang batang torong walang kapintasan bilang hain para sa kasalanang ginawa niya.
4 Dadalhin niya ang toro sa may pinto ng Toldang Tagpuan sa harap ni Yawe. Ipapatong niya ang kanyang kamay sa ulo nito at kaka¬tayin sa harap ni Yawe. 5 Kukuha ng dugo ng toro ang paring pinahiran, at ipapasok ito sa Toldang Tagpuan. 6 Isa¬saw¬saw niya ang kanyang daliri sa dugo at pitong beses itong iwiwisik sa harap ni Yawe, sa tapat ng kurtina ng Santuwaryo. 7 At lalagyan naman ng pari ng kaunting dugo ang mga sungay ng altar ng mabangong insenso na nasa harap ni Yawe sa Toldang Tagpuan. Ibu¬bu¬hos niya ang matitirang dugo ng toro sa paanan ng altar ng mga susu¬nuging handog na nasa may pinto sa Toldang Tagpuan.
8 Aalisin niya ang lahat ng taba ng torong inihandog para sa kasalanan: ang tabang naka¬balot sa mga laman-loob o nakakabit sa mga ito, 9 at ang dalawang bato at lahat ng tabang nasa mga ito at sa mga lomo, at ang balot ng atay, na tatanggalin niya kasama ng mga bato, 10 gaya ng pagtatanggal ng taba ng bakang inialay bi¬¬lang hain sa mabuting pagsasamahan. At susu¬nugin ng pari ang mga ito sa altar ng sinu¬¬¬¬¬nog na handog.
11 Ngunit ang balat ng toro at lahat ng laman nito, pati na ang ulo, mga pata, mga bituka at dumi 12 – ang lahat ng natira sa toro ay ilalabas ng kampo sa isang lugar na malinis kung saan itinatapon ang abo at doon ito susunugin sa isang bunton ng kahoy na nasa abuhan.
13 Kung ang buong pamayanan naman ng Israel ang magkasala nang di sinasadya at ma¬kagawa ng anumang ipinagbabawal sa mga utos ni Yawe, kahit na di ito nama¬malayan ng pamayanan, may kasalanan pa rin sila. 14 Sa oras na malaman nila ang nagawa nilang pagkakasala, mag-aalay sila ng isang batang toro bilang hain para sa kasalanan na dadalhin nila sa harap ng Toldang Tagpuan.
15 Ipapatong ng Matatanda ng bayan ang kanilang mga kamay sa ulo ng toro sa harap ni Yawe. At kakatayin ang toro sa harap ni Yawe. 16 Magdadala naman ng kaunting dugo niyon sa loob ng Toldang Tagpuan ang pa¬ring pina¬hiran. 17 Isasawsaw niya ang kan¬yang daliri sa dugo at pitong beses na iwi¬wisik sa tapat ng kurtina sa harap ni Yawe. 18 Lalagyan din niya ng dugo ang mga sungay ng altar ng maba¬ngong insenso na nasa harap ni Yawe sa Toldang Tagpuan. Ibu¬bu¬hos naman niya ang matitirang dugo sa paanan ng altar ng mga susunuging handog na nasa may pinto ng Toldang Tagpuan.
19 Tatanggalin niya ang lahat ng taba niyon at susunugin sa altar. 20 At gagawin niya sa torong ito ang ginawa niya sa toro ng hain para sa kasalanan. Sa ganito makapagbabayad-sala ang pari para sa kanila, at sila’y patatawarin. 21 Ilalabas nila ng kampo ang toro at susunugin gaya ng unang toro. Ito ang hain para sa kasalanan ng pamaya¬nan.
22 Kung isang pinuno naman ang magkasala nang di sinasadya at makagawa ng ipinagba¬bawal ng mga utos ni Yaweng kan¬yang Diyos, may kasalanan siya. 23 Kapag naituro sa kanya ang kasalanang nagawa niya, mag-aalay siya ng isang barakong kambing na walang kapin¬tasan. 24 Ipapatong niya ang kanyang kamay sa ulo ng kambing, at kakatayin sa harap ni Yawe sa lugar na katayan ng mga susunuging handog. Hain ito para sa kasalanan. 25 At kukuha ng dugo ng hain para sa kasalanan ang pari sa kanyang daliri at lalagyan ang mga sungay ng altar ng mga sinunog na handog. Ibubuhos naman niya ang mati¬tirang dugo sa paanan ng altar.
26 Susunugin niya ang lahat ng taba sa altar gaya ng taba ng hain sa mabuting pagsasamahan. Sa ganito makapagba¬bayad-sala ang pari para sa kasalanan ng tao, at patatawarin iyon.
27 Kung may miyembro naman ng pamaya¬nan na magkasala nang di sina¬sadya at maka¬gawa ng ipinagbabawal ng mga utos ni Yawe, may kasalanan siya. 28 Kapag naituro sa kanya ang kasalanang kanyang nagawa, mag-aalay siya ng isang babaeng kambing na walang kapintasan bilang hain para sa kasalanan. 29 Ipapatong niya ang kanyang kamay sa ulo ng hain para sa kasalanan, kakatayin ito sa lugar ng mga susunuging handog. 30 Kukuha ng dugo nito ang pari sa kanyang daliri at ilalagay sa mga sungay ng altar ng mga sinunog na handog. Ibubuhos naman niya ang natitirang dugo sa paanan ng altar. 31 Tatanggalin niya ang la¬hat ng taba, gaya ng pag-aalis ng taba sa hain para sa mabuting pagsasamahan, at susunugin ito ng pari sa altar bilang amoy na kalugud-lugod kay Yawe. Sa ganito maka-pagbabayad-sala ang pari para sa kanya, at siya’y patatawarin.
32 Kung batang tupa naman ang kanyang iaalay bilang hain para sa kasalanan, babaeng tupang walang kapintasan ang dadalhin niya. 33 Ipapatong niya ang kanyang kamay sa ulo nito, kakatayin bilang hain para sa kasalanan sa lugar na katayan ng mga susunuging handog. 34 Kukuha sa dugo nito ang pari sa kanyang daliri at ilalagay sa mga sungay ng altar ng mga sinunog na handog. Ibubuhos naman ng pari sa paanan ng altar ang matitirang dugo. 35 Tatanggalin niya ang lahat ng taba, gaya ng pag-aalis niya ng taba sa batang tupang hain sa mabuting pagsa¬samahan. Susunugin ito ng pari sa altar sa ibabaw ng iba pang mga handog na pinadaan sa apoy kay Yawe. Sa ganito ma¬kapag¬babayad-sala ang pari para sa kasala¬nan ng tao, at siya’y patatawarin.
Mga paghahandog para sa iba’t ibang kasalanan
5 1 Kung may taong puwedeng tumestigo hinggil sa anumang krimeng nasak¬sihan niya o nalaman, ngunit ayaw namang magsa¬lita laban sa may kasalanan, sa kabila ng pag¬karinig sa mga salita ng sumpa, pa¬nanagutan niya ang kasalanan nito.
2 Kung may makahipo ng anumang di-mali¬nis – maging bangkay man ng di-malinis na mabangis na hayop o ng di-malinis na alagang hayop o ng di-malinis na guma¬gapang na ha¬yop, kahit na di niya ito namamalayan, naging di-malinis din siya at maysala. 3 Kung makahipo siya ng anumang dumi ng tao – anumang mag¬papaging di-malinis sa kanya, kahit na di niya ito namamalayan, may kasalanan siya sa san¬daling malaman niya ito.
4 Kung may padalus-dalos na manumpa o makapagbitiw ng isang panatang wala namang saysay, mabuti man o masama – kahit na di niya ito namamalayan, may kasalanan siya sa sandaling malaman niya ito.
5 Kailangang aminin muna ng nagkasala sa alinman sa mga ito ang kanyang kasalanan, 6 at bilang multa sa kasalanang kanyang nagawa, magdadala siya kay Yawe ng isang dumalagang tupa o kambing na galing sa kawan. At magbabayad-sala ang pari para sa kanya at sa kanyang kasalanan.
7 Kung hindi naman niya kaya ang isang batang tupa, dalawang batubato o dalawang batang kalapati ang dadalhin niya kay Yawe bilang multa sa kanyang kasalanan, ang isa bilang hain para sa kasalanan at ang isa pa bilang susunuging handog. 8 Dadalhin niya ang mga ito sa pari at una niyang iaalay ang hain para sa kasalanan. Pipilipitin niya ang ulo nito hanggang sa mga pakpak, ngunit nakakabit pa rin sa leeg at di lubos na puputulin. 9 At wiwisikan niya ng dugo nito ang dingding ng altar, at pa¬tu¬tuluin niya ang natitira pang dugo sa paanan ng altar. Hain ito para sa kasalanan.10 At saka susunugin ang isa pang ibon bilang sinunog na handog gaya ng dating ginagawa. Ganito maka¬pagbabayad-sala ang pari para sa kasa¬lanang ginawa ng tao, at siya’y pata¬tawarin.
11 Kung mayroon namang di kaya ang dalawang batubato o dalawang batang kalapati, ikapung efa ng pinong harina ang iaalay niya bilang hain para sa kasalanan. Hindi niya ito lalagyan ng langis o insenso, dahil hain ito para sa kasalanan. 12 Dadalhin niya ito sa pari, na kukuha ng isang dakot nito bilang pang-alaala, at susunugin sa altar, sa ibabaw ng mga handog na pinadaan sa apoy kay Yawe. Hain ito para sa kasalanan. 13 Ganito makapagbabayad-sala ang pari para sa tao para sa alinmang kasa-lanang nagawa niya, at siya’y patatawarin. Para naman sa pari ang matitira sa handog, gaya ng sa mga handog na butil.”
14 Sinabi ni Yawe kay Moises: 15 “Kung may mandaya kay Yawe nang di-sinasadya, sa di pagbibigay sa lahat ng dapat ibukod para kay Yawe, at sa gayo’y magkasala, dadalhin niya kay Yawe ang hain para sa utang, isang bara¬kong tupang walang kapintasan mula sa kawan, na pepresyuhan mo ayon sa halaga ng shekel ng pilak, sa timbangan ng Santuwaryo. 16 Pagba-bayaran din ng taong ito ang kinanya niya, at ibibigay ito sa pari, na dadagdagan pa niya ng ikalimang bahagi. At magbabayad-sala ang pari para sa kanya sa pag-aalay ng barakong tupa bilang hain para sa utang, at siya’y patatawarin.
17 Kung may tao namang magkasala at ma¬kagawa ng ipinagbabawal sa mga utos ni Yawe, kahit na di niya ito namamalayan, may kasalanan siya at kailangang managot. 18 Mag¬dadala siya sa pari ng hain para sa utang: isang ba¬rakong tupang walang kapintasan na galing sa kawan, at may tamang halaga. Ganito ma¬ka¬pagbabayad-sala ang pari para sa kanya para sa salang nagawa niya nang di-sinasadya, at siya’y patatawarin. 19 Hain ito para sa utang; may utang nga siya sa paningin ni Yawe.”
Mga handog para sa mga sinadyang kasalanan
20 Sinabi ni Yawe kay Moises: 21 “Kung may magkasala at magtaksil kay Yawe sa pandaraya sa kanyang kapwa tungkol sa anumang ipi¬nagkatiwala o inihabilin sa kanya, o inagaw, o sina¬mantala, o ipinag¬sinungaling, 22 o ma¬numpa nang di totoo tungkol sa bagay na na¬wala para ipaglihim ito, o gumawa ng anuman na madalas ipinagkakasala ng mga tao, 23 dahil nagka¬sala siya at may pananagutan, kaila¬ngang isauli niya ang kanyang ninakaw o ina¬gaw o inangkin sa inihabilin sa kanya o sa nawalang bagay na nakita niya, 24 o anumang sinum¬paan niya nang di totoo. Babayaran niya iyon nang buung-buo at dadagdagan pa niya ng ikalimang bahagi, at isasauling lahat sa may-ari sa araw na ialay niya ang kanyang hain para sa utang.
25 Dadalhin niya kay Yawe ang kanyang hain para sa utang: isang barakong tupang walang kapintasan mula sa kawan at kasinghalaga ng pagkakautang. At ibibigay niya ito sa pari, 26 na siyang magbabayad-sala para sa kanya sa ha¬rap ni Yawe, at patatawarin siya sa anumang pagkaka-salang nagawa niya.”
Mga batas tungkol sa mga handog
6 • 1 Sinabi ni Yawe kay Moises: 2 “Ipag-utos mo ito kay Aaron at sa kanyang mga anak: Ito ang seremonya para sa mga susunu¬ging handog. Magdamag na mana¬natili sa altar ang sinunog na handog; at tutupukin ito ng apoy sa altar hanggang umaga.
3 Isusuot ng pari ang kanyang damit na linen pati ang kanyang karsonsilyong linen, at aalisin niya ang abo ng sinunog na handog na tinupok ng apoy sa altar, at ilalagay sa tabi ng altar. 4 At saka niya huhubarin ang mga isinuot niya, at magbibihis ng iba at dadalhin ang abo sa labas ng kampo at itatapon sa isang malinis na lugar.
5 Laging papagningasin ang apoy sa altar, at di dapat mamatay. Gagatungan ito ng pari tu¬wing umaga at ilalagay ang susunuging handog at ang taba ng mga hain sa mabuting pag¬sa¬samahan. 6 Ito ang apoy na laging magni¬ningas at hindi dapat mamatay sa altar.
7 Ito naman ang seremonya sa mga handog na butil. Iaalay ito ng mga anak ni Aaron sa harap ni Yawe sa harap ng altar. 8 Mula sa handog ay kukuha ang pari ng isang dakot na harinang may langis at lahat ng insensong nasa ibabaw nito. At susunugin niya ito sa altar bilang pag-alaala sa isang amoy na kalugud-lugod kay Yawe. 9 Kakanin ni Aaron at ng kanyang mga anak ang matitira; ngunit kakanin iyon nang walang lebadura sa isang banal na lugar: sa patyo ng Toldang Tagpuan. 10 Hindi ito lulutuin nang may lebadura; ito ang bahaging ibinibigay ko sa kanila mula sa mga pinadaan sa apoy na handog sa akin. Napakasagrado nito, tulad ng hain para sa kasalanan at hain para sa utang. 11 Ang mga lalaking inapo ni Aaron ang sila lamang makakakain nito. Panghabam¬pa¬na-hong karapatan na mapasa¬kanila ang bahaging ito ng mga handog na pinadaan sa apoy para kay Yawe. Magiging banal din ang anumang mapadikit sa mga banal na bagay na iyon.”
12 Sinabi ni Yawe kay Moises: 13 “Ito ang han¬dog na iaalay ni Aaron at ng kanyang mga anak kay Yawe sa araw na siya’y pahiran: ika¬pung efa ng pinong harina bilang karani¬wang handog na butil, kalahati nito sa umaga at kalahati sa hapon. 14 Iprito ito sa langis sa isang kawali, at ialay na pira-piraso habang mainit pa bilang amoy na kalugud-lugod kay Yawe. 15 Ganito rin ang gagawin ng anak na hahalili sa kanya bilang paring pinahiran. Panghabam¬panahong sere¬mon¬ya ito para kay Yawe: susunuging lahat sa altar ang handog na ito 16 kayat dapat lubos na matupok ang lahat ng handog ng mga pari, at walang kakanin sa mga ito.”
17 Sinabi ni Yawe kay Moises: 18 “Sasa¬bihin mo kay Aaron at sa kanyang mga anak: Ito ang batas para sa mga hain para sa kasa¬lanan. Kakatayin ito sa harap ni Yawe, sa mismong lugar na katayan ng susunuging handog. Napakasagradong bagay ito. 19 Kakainin ito sa banal na lugar, sa may pinto ng Toldang Tag¬puan, ng paring nag-aalay ng handog. 20 Magi¬ging banal ang anumang madikit sa mga karneng inihandog. Kung may damit na mati¬lamsikan ng dugo, lalab¬han ito sa banal na lu¬gar. 21 Dapat basa¬gin ang palayok na pinag¬lu¬tuan ng karne, at kung tansong kaldero naman ang pinag¬lutuan nito, kakaskasin ito at huhu¬gasan sa tubig. 22 Makakakain nito ang lahat ng lalaki sa angkan ng mga pari. Napakasagrado nito. 23 Ngunit di dapat kainin ang anumang ha¬in para sa kasalanan na ang dugo ay ipina¬sok sa Toldang Tagpuan para magbayad-sala sa Santuwaryo. Kailangan itong sunugin sa apoy.
Ang handog sa pagbabayad-sala
7 1 Ito ang batas para sa paghahandog ng hain para sa utang. Napakasagrado nito. 2 Kakatayin ang hain para sa utang sa mismong lugar na katayan ng susunuging handog. Ibu¬buhos ang dugo nito sa paligid ng altar. 3 Iaalay naman ang lahat ng taba nito: ang buntot, ang tabang na-kabalot sa mga laman-loob, 4 ang dalawang bato at ang sebong naka¬kabit dito at sa mga lomo, at ang balot ng atay na tatangga¬ling kasama ng mga bato.
5 Susunugin ng pari ang lahat ng ito sa altar bilang handog na pinadaan sa apoy para kay Yawe. Ito ang hain para sa utang. 6 Makakakain nito ang lahat ng lalaki sa angkan ng mga pari. Kakainin ito sa isang banal na lugar dahil napakasagrado nito.
7 Kung paano iniaalay ang hain para sa kasalanan, gayon din ihahain ang hain para sa utang: iisa lamang ang seremonya. Para sa pari ito na siyang nagbabayad-sala sa pamamagitan nito. 8 At kung nag-aalay ang pari sa susunu¬ging handog, para rin sa kanya ang balat nito.
9 Para sa paring nag-aalay ang lahat ng handog na harina na hinurno o niluto sa kawali, 10 at hahatiin naman nang pantay-pantay para sa lahat ng anak ni Aaron ang lahat ng handog, tuyo man o minasa sa langis.
Ang hain sa mabuting pagsasamahan
11 Ito ang seremonya para sa hain sa ma¬buting pagsasamahan na iniaalay kay Yawe. 12 Kung may mag-aalay nito bilang pasasalamat, sasamahan ito ng mga tinapay na walang lebadura na minasa sa langis, biskwit na wa¬lang lebadura at pinahiran ng langis, at mga keyk ng pinong harina na minasa nang mabuti sa langis.
13 Bukod sa hayop na kinatay bilang pasa¬salamat na hain sa mabuting pagsasamahan, mag-aalay rin siya ng mga tinapay na may lebadura. 14 Iaalay ang isa sa mga ito kay Yawe bilang kontribusyon at para ito sa paring magbubuhos ng dugo ng hain sa mabuting pagsa¬samahan. 15 Kakainin sa araw ring iyon ng pag-aalay ang karne ng hain sa mabuting pagsasamahan, walang ititira rito hanggang kinauma¬gahan.
16 Kung bilang pagtupad ng panata ang handog, o kaya’y kusang-loob na pag-aalay, kakanin ito sa mismong araw ng pag-aalay, at makakain naman kinabukasan ang mati¬tira rito. 17 Ngunit susunugin sa apoy ang anumang matira sa ikatlong araw. 18 Kung may kumain ng karne ng hain sa mabuting pagsasamahan sa ikatlong araw, mababale-wala ang kanyang pag¬hahandog, ni walang mapapakinabangan ang nag-aalay. Ito’y magiging bagay na di-malinis at mananagot ang kakain nito.
19 Kung mapadikit naman ang karneng ito sa bagay na di-malinis, hindi na iyon maka¬kain kundi susunugin sa apoy. Maka¬kakain ng karneng ito ang sinumang malinis. 20 Ngunit kung may di-malinis na kumain ng karne ng hain sa mabuting pagsasamahan na naialay na kay Yawe, hindi na mabubuhay pa ang taong iyon sa kanyang bayan. 21 At kung may makahipo naman ng bagay na di-malinis, dumi man ng tao o hayop o anu¬mang di-malinis na kasuklam-suklam na bagay, at kumain pa rin ng karne ng hain sa mabuting pagsa¬samahan na inialay kay Yawe, hindi na mabubuhay ang taong iyon sa kanyang bayan.”
22 Sinabi ni Yawe kay Moises: 23 “Sabihin mo sa mga Israelita: Huwag kayong kakain ng taba ng baka o tupa o kambing. 24 Maga¬gamit para sa anuman ang taba ng hayop na namatay o nilapa ng mabangis na hayop pero huwag n’yong ka¬kanin ito. 25 Hindi na mabubuhay sa kanyang bayan ang sinu¬mang kumain ng taba ng hayop na kara¬niwang iniaalay na handog na pinadaan sa apoy para kay Yawe.
26 At saan man kayo manirahan, huwag din kayong kakain ng anumang dugo, ng ibon man o ng hayop. 27 Hindi na mabubuhay sa kanyang bayan ang sinumang kumain ng dugo.”
28 Sinabi ni Yawe kay Moises: 29 “Sabihin mo sa mga Israelita: Personal na dadalhin ng mag-aalay ng hain sa mabuting pagsa¬samahan kay Yawe ang bahaging iaalay niya. 30 Dadalhin niya ang handog na pinadaan sa apoy para kay Yawe – ang taba at ang dibdib – at ihahandog na paindayog sa harap ni Yawe. 31 Susunugin ng pari ang taba sa altar, pero para kay Aaron at sa kanyang mga anak ang dibdib. 32 Ibibigay n’yo naman sa pari ang kanang hita bilang kaparte niya sa inyong hain sa mabuting pag¬sasa-mahan. 33 Para ito sa anak ni Aaron na nag-aalay ng dugo at taba ng hain sa mabuting pagsa¬samahan.
34 Kinuha ko sa hain sa mabuting pagsa¬sa¬mahan ng mga Israelita ang dibdib na ini¬indayog at ang hitang ibinukod, para ibigay ang mga ito sa paring si Aaron at sa kanyang mga anak. Ibibigay ito sa kanila ng mga anak ng Israel bilang panghabam¬panahong kautusan.”
35 Ito ang bahagi ni Aaron at ng kanyang mga anak sa mga handog na pinadaan sa apoy para kay Yawe mula sa araw na iharap sila para maglingkod bilang pari ni Yawe. 36 Sa araw na pahiran sila, ito ang iniutos ni Yawe na ibigay sa kanila ng mga Israelita. Isa itong kautusang panghabampanahon sa mga sali’t salinlahi.
37 Ito ang seremonya sa susunuging handog, handog na butil, hain para sa kasa¬lanan, hain para sa utang, at hain sa mabu¬ting pagsa¬sa¬mahan. 38 Ito ang iniutos ni Yawe kay Moises sa bundok ng Sinai nang utusan nito ang mga Israelita sa ilang ng Sinai na magdala ng kani¬lang handog kay Yawe.
Ang pagtatalaga sa mga pari
8 • 1 Sinabi ni Yawe kay Moises: 2 “Isama mo si Aaron at ang kanyang mga anak, pati ang mga damit, ang langis na pamahid, ang torong hain para sa kasalanan, ang dalawang tupang lalaki, at ang basket ng mga tinapay na walang lebadura. 3 At ipunin mo ang buong sambaya¬nan sa may pintuan ng Toldang Tag¬puan.”
4 Ginawa nga ni Moises ang iniutos ni Yawe, at nagkatipon ang sambayanan sa may pintuan ng Toldang Tagpuan. 5 Sinabi ni Moises sa samba¬yanan: “Ito ang ipinaga¬gawa sa inyo ni Yawe.”
6 Pinalapit ni Moises si Aaron at ang mga anak nito at hinugasan sila ng tubig.
7 Binihisan niya ng tunika si Aaron, at itinali ito ng sinturon. At saka ito sinuutan ng balabal at ipinatong dito ang isa pang tunika na tinatawag na efod na itinali naman ng sinturon ng efod. 8 At isinuot sa kanya ang eskapularyong tinatawag na pektoral na kinalalagyan ng Urim at Tum¬mim. 9 Saka niya isinuot sa ulo nito ang tur¬ban, at inilagay ang manipis na ginto sa harap nito: ito ang banal na koronang iniutos ni Yawe kay Moises.
10 Kinuha ni Moises ang langis na pama¬hid, at pinahiran ang Tirahan ni Yawe, at itinalaga ito at lahat ng naroroon. 11 Pitong beses niyang wini-si¬kan ng langis ang altar, at pinahiran ito at lahat ng kagamitan, at ang planggana at patungan nito para italaga ang mga ito. 12 At binuhusan niya ng langis ang ulo ni Aaron at pina¬hiran para italaga.
13 Pinalapit ni Moises ang mga anak ni Aaron, binihisan sila ng mga tunika at tinalian ng sin¬turon, at isinuot ang saklob sa kanilang mga ulo, gaya ng iniutos sa kanya ni Yawe.
14 Pagkatapos ay ipinadala niya ang torong hain para sa kasalanan. At ipinatong naman ni Aaron at ng kanyang mga anak ang kanilang mga kamay sa ulo nito. 15 Kinatay ito ni Moises. Isinawsaw niya ang kanyang mga daliri sa dugo at pinahiran nito ang mga sungay ng altar para linisin ang altar. At saka niya ibinuhos ang dugo sa paanan ng altar, sa ganito niya itinalaga iyon sa pagsasagawa ng seremonya ng pagba¬ba¬yad-sala.
16 Kinuha ni Moises ang lahat ng tabang nakabalot sa mga laman-loob, at ang balot ng atay, at ang dalawang bato at ang taba nito, at sinunog ang mga ito sa altar. 17 Ngunit sa labas naman ng kampo sinunog ang toro at ang balat nito, ang karne at mga dumi, gaya ng iniutos sa kanya ni Yawe.
18 At ipinadala niya ang barakong tupa bilang susunuging handog, at ipinatong naman ni Aaron at ng kanyang mga anak ang kanilang mga kamay sa ulo nito. 19 Kinatay ito ni Moises, at ibinuhos ang dugo sa lahat ng tabi ng altar. 20 Hiniwa-hiwa niya ang bara¬kong tupa, sinu¬nog ang ulo, ang mga piraso, at ang taba. 21 Hinu¬gasan niya ang mga laman-loob at ang mga paa, at sinunog ang buong tupa sa altar. Ito ang sinunog na handog na may amoy na kalugud-lugod para kay Yawe, gaya ng iniutos ni Yawe kay Moises.
22 At saka niya ipinadala ang ikalawang barakong tupa, ang tupang para sa pagtatalaga at ipinatong ni Aaron at ng kanyang mga anak ang kanilang mga kamay sa ulo nito. 23 Kinatay ito ni Moises, kumuha siya ng kaun¬ting dugo nito, at pinahiran ang dulo ng kanang tainga ni Aaron, ang hinlalaki ng kanyang kanang kamay at ng kanang paa. 24 Pinalapit din ni Moises ang mga anak ni Aaron, at nilagyan din ng dugo ang dulo ng kanilang mga kanang tainga, ang mga hinlalaki ng kanilang mga kanang kamay at mga kanang paa. At ibinuhos niya ang natitirang dugo sa paligid ng altar. 25 Kinuha niya ang taba, ang buntot at lahat ng tabang nakabalot sa mga laman-loob, ang balot ng atay at ang dalawang bato at taba nito, at ang kanang hita.
26 At mula sa basket ng tinapay na walang lebadura na nasa harap ni Yawe, kumuha siya ng isang tinapay na minasa sa langis, at isang biskwit. Inilagay niya ang mga ito sa ibabaw ng mga taba at ng kanang hita. 27 At saka niya inilagay ang mga ito sa mga kamay ni Aaron at ng kanyang mga anak, at ipinaindayog upang paindayog na ihandog kay Yawe. 28 At pagka¬tanggap dito ni Moises, sinunog niya ang mga ito sa altar, sa ibabaw ng susunuging handog. Ito ang handog sa pagtatalaga na may amoy na kalugud-lugod, handog na pinadaan sa apoy para kay Yawe. 29 At saka kinuha ni Moises ang dibdib at paindayog na inihandog sa harap ni Yawe. Ito ang parte ni Moises sa tupa ng pagtatalaga, gaya ng iniutos ni Yawe sa kanya.
30 Pagkakuha ni Moises sa langis na pamahid at sa dugong nasa ibabaw ng altar, winisikan niya si Aaron at ang mga suot nito, pati ang kanyang mga anak at ang mga damit ng mga ito upang italaga.
31 At sinabi ni Moises kay Aaron at sa mga anak nito: “Iihaw ninyo ang karne sa may pintuan ng Toldang Tagpuan, at doon ninyo ito kanin, pati na ang tinapay na galing sa basket ng mga handog sa pagtatalaga, gaya ng iniutos ko sa pagsasabing: Kakanin iyon ni Aaron at ng kanyang mga anak. 32 Susu¬nugin naman ang matitirang karne at tina¬pay. 33 Huwag kayong aalis sa may pintuan ng Toldang Tagpuan sa loob ng pitong araw, hanggang sa makumpleto ang mga araw ng inyong pagtatalaga; sapagkat tatagal nang pitong araw ang inyong pagta¬talaga. 34 Iniutos ni Yawe ang ginawa ngayong araw na ito upang magbayad-sala para sa inyo. 35 Kaya pitong araw kayong mananatili sa may pintuan ng Toldang Tagpuan araw-gabi at gawin ang hinihingi ni Yawe upang di mamatay, sapagkat ito ang iniutos sa akin.” 36 Kaya ginawa ni Aaron at ng kanyang mga anak ang lahat ng iniutos ni Yawe kay Moises.
Sinimulan ng mga pari ang kanilang paglilingkod
9 1 Sa ikawalong araw, tinawag ni Moises si Aaron at ang kanyang mga anak at ang matatanda ng Israel. 2 Sinabi niya kay Aaron: “Kumuha ka ng isang guyang toro bilang hain mo para sa kasalanan at ng isang barakong tupa bilang susunuging handog mo, na kapwa walang kapintasan, at ialay ang mga ito kay Yawe. 3 At sabihin mo sa mga Israelita: Kumuha ng isang barakong kambing na hain para sa kasalanan, ng isang guya at isang batang tupa na tig-isang taon at kapwa walang kapintasan bilang susunuging handog, 4 at ng isang baka at isang barakong tupa bilang hain sa mabuting pagsasamahan para katayin at ialay sa harap ni Yawe, kasa¬ma ng handog na butil na minasa sa langis sapagkat magpapakita si Yawe nga-yon.”
5 Kaya dinala nila sa harap ng Tolda ang ini¬¬utos ni Moises. Lumapit ang buong sam¬ba¬yanan at tumayo sa harap ni Yawe. 6 Sinabi ni Moises: “Ito ang ipinagagawa sa inyo ni Yawe para magpakita sa inyo ang Luwalhati ni Yawe.”
7 At sinabi naman ni Moises kay Aaron: “Lumapit ka sa altar, at ialay ang hain mo para sa kasalanan at ang iyong susunuging handog at magbayad-sala para sa iyong sarili at sa iyong angkan. Ialay mo rin ang handog ng bayan at magbayad-sala para sa kanila, gaya ng iniutos ni Yawe.
8 Kaya lumapit sa altar si Aaron, kinatay ang guya bilang hain para sa kasalanan. 9 Dinala sa kanya ng kanyang mga anak ang dugo, at isinawsaw naman niya ang kanyang daliri sa dugo at nilagyan nito ang mga sungay ng altar, at saka niya ibinuhos ang natitirang dugo sa paanan ng altar. 10 Sinu¬nog niya sa ibabaw ng altar ang taba, ang mga bato, at ang balot ng atay na tinanggal niya sa hain para sa kasa¬lanan, gaya ng iniutos ni Yawe kay Moises; 11 at sinunog naman ang karne at balat sa labas ng kampo.
12 At kinatay niya ang susunuging han¬dog. Dinala sa kanya ng kanyang mga anak ang dugo na ibinuhos naman niya sa paligid ng altar. 13 Iniabot nila sa kanya ang pira-pirasong bahagi ng susunuging handog pati ang ulo, at sinunog naman niya ang mga ito sa ibabaw ng altar. 14 Hinugasan niya ang mga laman-loob at ang mga paa, at sinunog ang mga ito sa ibabaw ng susunuging handog sa altar.
15 At inialay ni Aaron ang handog ng bayan. Kinuha niya ang barakong kambing bilang hain para sa kasalanan ng bayan. Kinatay niya ito gaya ng una at nagbayad-sala. 16 Inialay niya ang susunuging handog ayon sa takdang sere¬monya. 17 Iniharap din niya ang handog na butil at kumuha ng isang dakot nito at sinunog sa altar, bukod pa sa pang-umagang sinunog na handog.
18 Kinatay niya ang baka at ang barakong tupa bilang hain sa mabuting pagsasamahan para sa bayan. Dinala sa kanya ng kanyang mga anak ang dugo, at winisikan niya nito ang buong paligid ng altar. 19 Ang mga taba naman ng baka at ng barakong tupa – ang buntot, ang tabang nakabalot sa mga laman-loob, ang dalawang bato at ang tabang nasa mga ito, at ang balot ng atay 20 – ipinatong nila ang mga ito sa mga dibdib at sinunog sa altar. 21Iniindayog ni Aaron ang mga dibdib at kanang hita sa harap ni Yawe, bilang handog na inindayog, ayon sa utos ni Moises.
22 At iniunat ni Aaron ang kanyang mga kamay sa bayan at binasbasan sila. At bumaba siya matapos ialay ang hain para sa kasalanan, ang susunuging handog at ang hain sa mabuting pagsasamahan. 23 At saka pumasok sa Toldang Tagpuan sina Moises at Aaron. At paglabas nila’y binasbasan nila ang bayan.
Noon napakita sa buong bayan ang Luwalhati ni Yawe. 24 May apoy na lumabas sa harap ni Yawe at tinupok ang susunuging handog at ang mga taba sa altar. Nang makita iyon ng buong bayan, sumigaw sila sa tuwa at nagpatirapa sa lupa.
Ang istorya nina Nadab at Abihu
10 • 1 Kinuha nina Nadab at Aaron na mga anak ni Aaron ang kanya-kanyang insensaryo, nilagyan ng apoy ang mga ito at naglagay ng insenso, at inialay ito kay Yawe – ngunit hindi iyon ang wastong apoy na iniutos niya. 2 Kaya lumabas ang apoy mula sa harap ni Yawe at tinupok sila hanggang mamatay sa ha¬rap ni Yawe. 3 At sinabi ni Moises kay Aaron: “Iyan ang ibig sabihin ni Yawe nang sabihin niya –
Ipakikita ko ang aking kabanalan sa pamamagitan ng mga lumalapit sa akin at ipakikita ko sa harap ng buong bayan ang aking luwalhati.” At hindi umimik si Aaron.
4 Tinawag ni Moises sina Misael at Elisafam na mga anak ni Oziel na tiyuhin ni Aaron, at sinabi: “Halikayo rito, kunin ang mga bangkay ng inyong mga pinsan, at alisin sa santuwaryo, at dalhin sa labas ng kampo.” 5 Lumapit sila at dinala sa labas ng kampo ang mga ito na naka-damit pa rin, tulad ng iniutos ni Moises.
6 Sinabi ni Moises kay Aaron at sa kanyang mga anak na sina Eleazar at Itamar: “Huwag ninyong pababayaang hindi suklay ang inyong buhok at huwag wawarakin ang inyong mga damit para ipakitang nagluluksa kayo, kung hindi’y mamamatay kayo at kakalat ang kaparusahan sa buong pama-yanan. Ipagluluksa ng buong bayan ng Israel ang kamatayan ng inyong mga kapatid na namatay sa apoy ni Yawe. 7 Ngunit huwag kayong aalis sa pintuan ng Toldang Tag¬puan, kung hindi’y mamamatay kayo, sapagkat nasa inyo ang langis ng pagtatalaga ni Yawe.” At sinunod nila si Moises.
8 Kinausap ni Yawe si Aaron, sinabi niya: 9 “Bago ka pumasok sa Toldang Tagpuan, ikaw at ang iyong mga anak ay hindi iinom ng alak o anumang matapang na inumin, kung hindi’y mamamatay kayo. Ito’y isang kautusang pang¬habampanahon para sa lahat ng iyong inapo, 10 upang makilala ninyo kung alin ang para sa Diyos at kung alin ang pangkaraniwang gamit, kung alin ang di-malinis at kung alin ang ma¬linis. 11 Sapagkat dapat ninyong ituro sa mga anak ng Israel ang lahat ng kautusang ibinigay ni Yawe sa kanila sa pamamagitan ni Moises.”
12 Sinabi ni Moises kay Aaron at sa dala¬wang nalalabi niyang anak na sina Eleazar at Itamar: “Kunin ninyo ang alay na butil na natira sa si-nunog na handog kay Yawe, at kanin ninyo iyon nang walang lebadura sa tabi ng altar, sapag¬kat napaka¬banal niyon. 13 Kanin ninyo iyon sa isang lugar na banal sapagkat iyon ang karapatan mo at ng iyong mga anak sa sinunog na han¬dog kay Yawe. Ito ang iniutos sa akin ni Yawe.
14 Ang dibdib na paindayog na inihandog at ang hulihang pata na itinabi ay kakanin ninyo sa isang malinis na lugar, ikaw at ang iyong mga anak na lalaki at babae; ito ang kaparte mo at ng iyong mga anak sa hain ng mga anak ng Israel para sa mabuting pagsasamahan.
15 Ang hulihang pata na itinabi at ang dibdib na paindayog na inihandog pati ang tabang susunugin ay para sa iyo at sa iyong mga anak magpakailanman, pagkatapos na maihandog nang paindayog ang mga ito kay Yawe, sapagkat iniutos ito ni Yawe.”
16 Nag-usisa naman si Moises tungkol sa barakong kambing para sa kasalanan, pero nasunog na pala iyon. Nagalit siya kina Eleazar at Itamar, ang nalalabing mga anak ni Aaron. 17 Itinanong niya: “Bakit hindi ninyo kinain ang kambing na ito sa isang lugar na banal? Sapagkat napakabanal ng bagay na ito na ibinigay sa inyo para pasanin at alisin ang pagkakasala ng pamayanan. 18 Dahil hindi ipinasok sa santuwaryo ang dugo niyon, doon din ninyo da¬pat kinain ang karne niyon, tulad ng iniutos ko.”
19 Sinabi ni Aaron kay Moises: “Inialay na nila ang kanilang hain para sa kasalanan at ang sinunog na handog sa harap ni Yawe sa araw na ito ng pagluluksa. Mamabutihin kaya ni Yawe kung kinain ko ang karne ng kambing na inialay sa araw na ito bilang hain para sa kasa¬lanan?” 20 At nasiyahan si Moises nang marinig niya ito.
Mga hayop na “malinis” at “di-malinis”
11 • 1 Sinabi ni Yawe kina Moises at Aaron: 2 “Sabihin n’yo sa mga Israelita: Sa lahat ng hayop sa lupa, ito lamang ang maka¬kain ninyo: 3 ang lahat ng may kuko at biyak ang mga paa at ngumunguya. 4 Ngunit hindi ninyo ma¬kakain ang alinman sa mga ngumunguya la¬mang o may mga kuko lamang at biyak na paa. Ngumunguya nga ang kamelyo pero wala naman itong biyak na paa kaya ito’y di-malinis para sa inyo. 5 Ngu¬munguya rin ang kuneho pero wala namang biyak na mga paa, kaya ito’y di-malinis para sa inyo. 6 Gayon din ang kunehong-bundok. 7 At ang baboy na may biyak nga ang mga paa pero hindi naman ngumu¬nguya; di-malinis ito para sa inyo. 8 Huwag nin¬yong kanin ang karne ng mga ito ni hipuin ang patay na katawan ng mga ito: di-malinis ang mga ito para sa inyo.
9 Ito naman ang makakain ninyo sa lahat ng hayop na nasa tubig: lahat ng may mga palikpik at kaliskis sa mga nasa tubig, sa dagat man o sa ilog, ay makakain ninyo. 10 Ngunit kasuklaman ninyo ang lahat ng gumagapang o nabu¬buhay sa dagat o sa ilog na walang mga palikpik at mga kaliskis. 11 Kasuklam-suklam ang mga ito para sa inyo kaya huwag ninyong kakanin ang karne ng mga ito, at kasuklaman ang mga patay na katawan ng mga ito.
12 Di-malinis para sa inyo ang lahat ng kinapal na nasa tubig, at walang mga palikpik at mga kaliskis.
13 Ito ang mga ibong kasusuklaman ninyo, at hindi makakain sa pagiging di-malinis: agila, buwitre, buwitreng negro, agilang dagat, 14 lawin at iba’t ibang uri ng falcon, 15 iba’t ibang klase ng mga uwak, 16 ostrits, kuwagong higante, ibong-dagat, at lahat ng klase ng lawin, 17 kuwa¬gong liit, kuwagong taingahan at kuwagong kamalig, 18 pelikan, buwitreng Ehipto, 19 istork, iba’t ibang klase ng tagak, paniki at kabag.
20 Magiging kasuklam-suklam para sa inyo ang lahat ng kulisap na lumilipad at lumalakad sa apat na paa. 21 Pero may ilang kulisap na may pakpak na lumalakad sa apat na paa na maka¬kain ninyo: ang mga may hita para makalukso sa lupa. 22 Kaya maka¬kain ninyo ang iba’t ibang klase ng balang, at lahat ng klase ng tipaklong, kuliglig at mantis. 23 Di-malinis para sa inyo ang lahat ng iba pang kulisap na may pakpak at may apat na paa.
24 Magiging di-malinis kayo sa paghipo sa mga hayop na ito. Magiging di-malinis hang¬gang gumabi ang humipo sa patay na katawan ng mga ito. 25 At kailangang labhan ang damit ng sinumang dumampot sa mga bangkay ng mga ito, at magiging di-malinis hanggang takipsilim. 26 Gayundin naman, di-malinis para sa inyo ang lahat ng hayop na may kuko at walang biyak ang paa at di ngumunguya at magiging di-malinis din ang lahat ng humipo ng mga ito. 27 Sa mga hayop na apat ang paa, di-malinis para sa inyo ang lahat ng lumalakad sa talampakan ng kanilang mga paa. Magiging di-mali-nis hang¬gang dapithapon ang lahat ng humipo sa kanilang bangkay. 28 At kailangang labhan ang damit ng sinumang dumampot sa kanilang bangkay at magiging di-malinis siya hanggang dapithapon. Di-malinis ang mga ito para sa inyo.
29 Sa mga hayop na gumagapang sa lupa, di-malinis ang mga ito para sa inyo: mustela, daga, anumang klase ng bayawak, 30 hunya¬ngo, tuko, buwaya butiki at bubuli. 31 Di-malinis ang mga ito para sa inyo sa lahat ng hayop na guma¬gapang sa lupa. Magiging di-malinis hanggang dapithapon ang lahat ng humipo sa mga bang¬kay ng mga ito.
32 Magiging di-malinis ang anumang malaglagan ng patay na katawan ng mga ito – maging ano pa man ang gamit nito, yari man sa kahoy, tela, katad o balahibo o sako. Ibababad ito sa tubig at magiging di-malinis hanggang takipsilim, at saka magiging malinis. 33 Kung sa mga ito nama’y may malaglag sa palayok, magi¬ging di-malinis ang lahat ng naroon. At babasagin mo ang palayok. 34 Anumang pagkain na nalagyan ng tubig galing dito, at anumang inumin mula rito ay di-malinis. 35 Nagiging di-malinis ang anumang malagyan ng patay na katawan ng mga ito. At kailangang gibain kung ito’y hurnuhan o pugon. Di-malinis ang mga ito at ituring ninyong di-malinis ang mga ito. 36 (Tanging ang bukal lamang o balon na pinag-iipunan ng tubig ang nananatiling mali¬nis.) Ngunit nagiging di-malinis anu¬mang madikit sa patay na katawan ng mga ito.
37 Kung may patay sa mga hayop na ito na malaglag sa binhi, mananatili itong malinis; 38 subalit kung nabasa na ang binhi at saka may nalaglag dito, magiging di-malinis ito. 39 Kung mamatay naman ang isa sa mga ha¬yop na puwede ninyong kainin, magiging di-malinis hanggang takipsilim ang sinu¬mang humipo sa patay na katawan nito. 40 Kailangang labhan ang damit ng sinumang kumain nito at magi¬ging di-malinis siya hanggang dapithapon. Ga¬yundin naman kailangang labhan ang damit ng sinumang kumuha sa patay na katawan nito, at magi¬ging di-malinis siya hanggang dapit¬¬¬hapon.
41 Kasuklam-suklam ang lahat ng hayop na gumagapang sa lupa at di makakain. 42 Huwag kayong kakain ng anumang hayop na guma¬gapang sa tiyan nito o sa apat na paa o mara¬ming paa; kasuklam-suklam ito. 43 Huwag du-ngisan ang sarili sa mga hayop na gumagapang; huwag maging di-malinis o gawing di-malinis ang sarili sa mga ito. 44 Sapagkat ako si Yaweng inyong Diyos; magpakabanal kayo at maging banal sapagkat ako ay Banal. Huwag ninyong gawing di-malinis ang inyong sarili sa mga hayop na gumagapang sa lupa. 45 Ako si Yawe na naglabas sa inyo mula sa Ehipto upang maging Diyos ninyo, kayat maging banal kayo, sapagkat ako ay Banal.
46 Ito ang batas tungkol sa mga hayop at mga ibon at sa lahat ng maybuhay na guma¬galaw sa tubig o gumagapang sa lupa, 47 para malaman ninyo kung alin ang malinis at di-ma¬linis, ang hayop na puwedeng kainin at hindi.”
Batas tungkol sa babaeng bagong panganak
12 • 1 Sinabi ni Yawe kay Moises: 2 “Sa¬bihin mo sa mga Israelita: Kapag nagsilang ng isang sanggol na lalaki ang isang babae, siya ay magiging di-malinis sa loob ng pitong araw, tulad sa mga araw ng kanyang regla. 3 Kailangang tuliin ang bata sa ikawalong araw; 4 at maghihintay ang babae nang tat¬lumpu’t tatlong araw para luminis sa kanyang pag¬du-dugo. Hindi siya dapat humipo ng anu¬mang bagay na sagrado o pumasok sa santuwaryo hang¬gang hindi natatapos ang panahon ng kanyang paglilinis.
5 Kapag nagsilang naman siya ng sanggol na babae, magiging di-malinis siya sa loob ng dalawang linggo gaya ng kapag nireregla siya; at maghihintay siya nang animnapu’t anim na araw para luminis sa kanyang pag¬du¬dugo. 6 At kapag natapos na ang panahon ng kanyang paglilinis, maging sa anak na lalaki o babae, magdadala siya sa pari sa pintuan ng Toldang Tagpuan ng isang kor¬derong isinilang nang taong iyon bilang sinunog na handog, at isang batang kalapati o isang batubato bilang hain para sa kasa¬lanan. 7 At iaalay naman iyon ng pari kay Yawe upang magbayad-sala para sa babae, at magiging malinis na siya mula sa pag-agos ng kanyang dugo. Ito ang Batas para sa nagsisilang ng sanggol na lalaki o babae.
8 Ngunit kung hindi siya makapagha¬handog ng kordero, kukuha siya ng dalawang batubato o dalawang batang kalapati, ang isa bilang si¬nunog na handog at ang isa pa bilang hain para sa kasalanan. Magbabayad-sala ang pari para sa babae, at magiging malinis na siya.
Batas tungkol sa ketongin
13 • 1 Sinabi ni Yawe kina Moises at Aaron: 2 “Sinumang may bukol, si¬ngaw o bahid sa balat ng kanyang katawan na maaaring mauwi sa ketong ay kailangang dalhin kay Aarong pari o sa isa sa mga paring inapo niya. 3 Titingnan ng pari ang sugat, at kung namuti ang balahibo sa singaw, at ang singaw ay parang mas malalim kaysa balat, simula na nga iyon ng ketong. Kapag nakita ito ng pari, ipahahayag niyang di-malinis ang tao.
4 Ngunit kung maputi ang singaw at hindi naman mas malalim kaysa balat, at hindi rin namuti ang balahibo rito, ibubukod ng pari ang maysakit sa loob ng pitong araw. 5 Titing¬nan siyang muli ng pari sa ikapitong araw. Kung makita niyang walang pag¬babago ang sugat at hindi kumalat sa balat, muli niyang ibubukod ang maysakit nang pitong araw pa, 6 at titingnang muli sa ikapitong araw. Kapag hindi ma-kintab ang sugat at hindi kumalat sa balat, ipahahayag ng pari na malinis ang tao: singaw lamang ito. Lalabhan niya ang kanyang damit at lilinis na siya. 7 Ngunit kung kumalat sa balat ang singaw matapos tingnan ng pari ang may¬sakit at ipahayag na malinis, kailangan siyang humarap uli sa pari. 8 Pagka¬tapos siyang ma¬ting¬nan ng pari at makitang kuma¬lat nga ang singaw sa balat, dapat siyang ipahayag ng pari na di-malinis: ketong iyon.
9 Kapag nagkaketong ang isang tao, kaila¬ngan siyang dalhin sa pari 10 na siyang dapat tumingin sa kanya, at kung makakita ang pari ng maputing bukol sa balat at pina¬puti nito ang balahibo rito, at may lumilitaw na sariwang sugat, 11 ketong iyon at dapat siyang ipahayag ng pari na di-malinis. Walang kabuluhang ibu¬kod pa siya; di-malinis na siya.
12 Ngunit kapag kumalat na sa buong balat ang ketong, kapag balot na siya ng ketong mula ulo hanggang paa, ayon sa nakikita ng pari, 13 titingnan ng pari ang maysakit, at kung makita niyang balot na ng ketong ang buong katawan, ipahahayag niyang malinis ang may¬sakit. Sapagkat namuti na itong lahat, malinis na siya. 14 Ngunit kapag may lumitaw na sari¬wang sugat, magiging di-malinis siya. 15 Pagka¬tingin ng pari sa sariwang sugat, ipahahayag siyang di-malinis. Di-malinis ang sariwang sugat: ketong iyon. 16 Ngunit kung magbago ang sugat at muling mamuti, kailangan siyang bumalik sa pari. 17 Titingnan siya ng pari, at kung makita nitong namuti na ang sugat, ipahahayag ng pari na malinis ang maysakit: malinis na siya.
18 Kapag may nagkasingaw sa kanyang balat, at matapos gumaling 19 ay nag-iwan ng ma¬¬puting pamamaga o makintab na mant¬sang mamula-mulang mamuti-muti, kailangang mag¬pa¬tingin siya sa pari. 20 Titingnan siya ng pari, at kung makita nito na mas malalim ito kaysa balat at namuti ang balahibo rito, ipahahayag siyang di-malinis ng pari: ketong iyon na nagmula sa singaw. 21 Ngunit kung makita ng pari na walang puting balahibo o hindi ito mas malalim kaysa balat at hindi nagbago ng kulay, ibubukod niya ang maysakit nang pitong araw. 22 Kung kalat na ito sa kabuuan ng balat, ipahahayag siya ng pari na di-malinis: ketong iyon.
23 Ngunit kung ang nangingintab na bahagi ay hindi nagbabago at hindi kuma¬kalat, pilat lamang iyon ng singaw at ipaha¬hayag ng pari na malinis ang taong iyon.
24 Kapag napaso ang isang tao at nagka¬roon ng bahid na puti o pula ang paso, 25 kaila¬ngang tingnan iyon ng pari. Kung makita niyang namuti ang balahibo sa bahaging iyon, at mas malalim kaysa balat, ketong iyon na nagsimula sa paso. Ipaha¬hayag ng pari na di-malinis ang tao: ketong iyon. 26 Ngunit kung matapos ting¬nan ay makita ng pari na walang puting balahibo sa bahaging iyon at hindi mas malalim kaysa balat, ngunit hindi nagbago ang kulay, ibubukod siya ng pari sa loob ng pitong araw. 27 Sa ika¬pitong araw, titingnan siyang muli ng pari, at kung kumalat iyon sa balat, ipaha¬hayag ng pari na siya ay di-malinis: ketong iyon. 28 Kung hindi nagbabago at hindi kumakalat sa balat ang ba¬haging ma¬kintab, ngunit nagbago ang kulay, pamamaga lamang iyon bunga ng paso. Ipa¬ha¬hayag ng pari na malinis ang tao, pilat lamang iyon sa paso.
29 Kung ang isang lalaki o babae ay mag¬karoon ng sugat sa ulo o sa baba, 30 kaila¬ngang tingnan ng pari ang sugat, at kung ito’y waring mas malalim kaysa balat, at nanilaw at numipis ang buhok doon, ipahahayag siyang di-malinis ng pari. Iyon ang kinatatakutang sakit sa balat, ang ibig sabihi’y ketong sa ulo o baba. 31 Kung makita naman ng pari sa pagtingin niya sa sakit sa balat na hindi mas malalim kaysa balat at walang itim na balahibo, pitong araw niyang ibubukod ang tao. 32 Sa ikapitong araw, titingnan uli ng pari ang sugat, at kung hindi kumalat ang sakit sa balat, at hindi nanilaw ang balahibo roon, at hindi mas malalim kaysa balat, 33 aahi¬tin ng maysakit ang lahat niyang buhok, ma-liban sa nasa bahaging may galis (sakit sa balat), at muli siyang ibubukod ng pari sa loob ng pitong araw. 34 At sa ikapitong araw, titingnan ng pari ang galis, at kung hindi naman kumalat sa balat ang galis, at hindi mas malalim kaysa balat, ipahahayag ng pari na malinis ang may¬sakit. Magiging malinis siya pagkatapos malab¬han ang kanyang suot. 35 Ngunit kung kumalat ang galis pagkatapos ng kanyang paglilinis, 36 titingnan siya ng pari; at kung kumalat nga sa balat ang galis, hindi na kailangang tingnan pa kung nanilaw ang balahibo rito o hindi – di-ma-linis ang taong iyon. 37 Sa¬mantala, kung sa tingin ng pari ay hindi iyon kumalat at nagsi¬simula iyong tubuan ng itim na balahibo, maga¬ling na ang galis. Malinis na siya at ipahahayag ng pari na siya ay malinis.
38 Kung magkabatik na puti ang isang lalaki o babae sa kanyang balat, 39 kaila¬ngang tingnan iyon ng pari. Kung makita niyang hindi mas¬yadong maputi ang mga iyon, karaniwang pantal lamang iyon sa balat: malinis ang may¬sakit.
40 Kung malugas ang buhok sa ulo ng isang lalaki, nakalbo lamang siya, ngunit malinis siya. 41 Kung malugas naman ang kanyang buhok sa may noo, nakakalbo lamang siya sa noo, ngunit malinis siya. 42 Subalit kung may lumitaw na mamula-mulang maputing sugat sa kanyang ulo o noong walang buhok, simula iyon ng ketong. 43 Kailangang tingnan iyon ng pari, at kung may namamagang sugat na mamula-mulang mamuti-muti sa kanyang ulo o noong walang buhok, tulad ng ketong sa balat, 44 may ketong ang tao: di-malinis siya. Ipa¬hahayag ng pari na siya ay di-malinis; may ketong siya sa ulo.
Ang ketongin
45 Ang taong may ketong ay kailangang magsuot ng winarak na damit at hindi dapat magsuklay ng buhok; kailangang takpan niya ang kanyang nguso at sumigaw – Di-malinis, di-malinis! – 46 siya’y di-malinis hangga’t may sugat siya, kaya kailangan siyang mamuhay nang malayo sa iba: titira siya sa labas ng kampo.
47 Kapag nagkasugat ng ketong ang isang damit na lana o linen, 48 telang lana o linen, o katad – 49 at kung ang damit, tela o katad o anumang yari sa katad ay maberde-berde o mamula-mula, iyon ay kumakalat na sugat ng ketong na kailangang ipakita sa pari. 50 Titingnan iyon ng pari at itatabi niya sa loob ng pitong araw ang bagay na may sugat ng ketong. 51 Kung makita niya sa ikapitong araw na ku¬ma¬lat na sa damit, tela o katad ang sugat ng ketong, iyon ay ketong na lumalala, at di-malinis ang bagay na iyon. 52 Susunugin ng pari ang damit, telang linen o lana, o anumang yari sa katad na kinalatan ng sugat ng ketong pagkat ito’y ketong na dapat sunugin sa apoy.
53 Ngunit kung makita ng pari sa kanyang pagtingin na hindi kumalat ang sugat ng ketong sa damit, tela o anumang bagay na katad, 54 iuutos niyang hugasan ang bagay na iyon at itatabing muli sa loob ng pitong araw. 55 Pagka¬tapos mahugasan, muli iyong titingnan ng pari, at kung makita niyang hindi nagbago ng kulay ang sugat ng ketong kahit na hindi kumalat, di-malinis ang bagay na iyon. Kailangang sunugin iyon sa apoy. 56 Ngunit kung makita ng pari sa kanyang pag¬tingin na di makintab ang sugat ng ketong pagkatapos mahugasan, pupunitin niya iyon sa damit, tela o katad. 57 Subalit kung muli itong lumitaw sa damit o tela o anumang bagay na katad, muli itong kuma¬kalat at kailangang sunugin ng may-ari ang bagay na may sugat ng ketong. 58 Ang damit, tela o anumang bagay na katad na nagka¬roon ng sugat ng ketong ngunit nawala matapos labhan ay kailangang labhan uli at magiging malinis na iyon. 59 Ito ang batas para sa sugat ng ketong sa damit na linen o lana, sa tela o anumang bagay na katad – para masabi kung ito ay malinis o di-malinis.
Paglilinis mula sa ketong
14 1 Kinausap ni Yawe si Moises, at sinabi: 2 “Ito ang magiging batas para sa ketongin sa araw ng kanyang paglilinis. Kaila¬ngan siyang iharap sa pari, 3 at dadalhin siya ng pari sa labas ng kampo at titingnan. At kung gumaling na ang ketong ng ketongin, 4 magpapadala ang pari ng dalawang buhay at malinis na ibon, kahoy na sedro, pulang sinulid at isopo para sa taong lilinisin. 5 Ipapapatay rin ng pari ang isa sa mga ibon sa ibabaw ng isang palayok na nasa ibabaw naman ng tubig na umaagos. 6 Kukunin ng pari ang buhay na ibon, pati ang kahoy na sedro, ang pulang sinulid at isopo, at itutubog sa dugo ng ibong pinatay sa ibabaw ng umaagos na tubig. 7 At pitong beses niyang wiwisikan ang taong lilinisin mula sa ketong, at ipahahayag siyang malinis. At pawawalan naman niya ang buhay na ibon sa gubat.
8 Kailangang labhan ng taong lilinisin ang kanyang suot, at ahitin ang lahat niyang buhok at maligo sa tubig; at lilinis na siya. Pagkatapos nito, makakapasok na siya sa kampo, pero kailangan siyang manatili sa labas ng kanyang tolda sa loob ng pitong araw. 9 Sa ikapitong araw, aahitin niya ang lahat ng buhok sa kanyang ulo, baba at kilay at ang lahat pa niyang buhok. Lalabhan niya ang kanyang suot, mali¬ligo sa tubig at magiging malinis siya.
10 Sa ikawalong araw, kukuha siya ng dalawang tupang lalaki at isang babaeng tupa na isang taong gulang, na pawang walang kapintasan, at tatlong ikapung takal ng pinong hari¬na na may halong langis, bilang handog na butil, at tatlong ikapung litrong langis. 11 Ang taong lilinisin ay iha¬harap kay Yawe sa pintuan ng Toldang Tag¬puan ng paring nagpapahayag na malinis na siya, pati ang mga handog nito.
12 Kukunin ng pari ang unang kordero at iaalay iyon bilang hain para sa utang, kasama ang tatlong ikapung litro ng langis. Iiindayog niya ang mga iyon sa harap ni Yawe. 13 Ka¬katayin niya ang kordero sa lugar na pinag¬kakatayan ng hain para sa kasa¬lanan at ng sinunog na handog – sa banal na lugar. Sapag¬kat para sa pari ang hain para sa utang, tulad ng handog para sa kasalanan; napakabanal niyon. 14 At kukuha ang pari ng kaunting dugo sa hain para sa utang at ipapahid sa pinggol ng kanang tainga ng taong lilinisin, sa hinlalaki ng kanang kamay at sa hinlalaki ng kanang paa nito. 15 At kukunin niya ang langis at ibubuhos sa palad ng kanyang kaliwang kamay. 16 Isasawsaw niya ang kanyang kanang hintuturo sa langis na nasa kanyang kaliwang palad, at pitong beses na iwiwisik ng kanyang daliri ang langis sa harap ni Yawe.
17 At ang natirang langis sa kanyang palad ay ipapahid niya sa pinggol ng kanang tainga ng taong lilinisin, sa hinlalaki ng kanang kamay at sa hinlalaki ng kanang paa nito sa ibabaw ng dugo ng hain para sa utang. 18 At ang matitira pang langis sa kanyang palad ay ipapahid naman niya sa ulo ng taong nililinis. Sa ganitong paraan niya isasagawa ang ritwal ng pag¬babayad-sala kay Yawe. 19 At iaalay ng pari ang handog para sa kasalanan, at isasagawa ang ritwal sa pagbabayad-sala para sa taong nili¬linis. Pagkatapos nito, papatayin niya ang ha¬yop para sa sinunog na handog, 20 at iaalay sa altar kasama ang handog na butil. Pagkatapos ma-isagawa ng pari ang ritwal ng pagbabayad-sala para sa kanya, magiging malinis na siya.
21 Kung dukha ang ketongin at hindi kaya ang lahat ng ito, kukuha siya ng isang kordero bilang hain para sa utang na pain¬dayog na ihahandog bilang pagba¬bayad-sala para sa kanya, kasama ang ikapung bahagi lamang ng isang takal ng harinang trigo na may halong langis bilang butil na handog, pati ang tatlong ikapung litro ng langis at – kung kaya niya ang mga ito – 22 dalawang batubato o dalawang batang kalapati, ang isa para sa handog para sa kasalanan at ang isa naman bilang sinunog na handog. 23 Kailangang dalhin niya ang mga ito sa ika¬walong araw sa pari sa pintuan ng Toldang Tagpuan sa harap ni Yawe para sa paglilinis sa kanya.
24 Kukunin ng pari ang kordero para sa hain para sa utang, at ang tatlong ikapung litro ng langis, at paindayog na iaalay sa harap ni Yawe. 25 At papatayin niya ang kordero bilang hain para sa utang, kukuha siya ng kaunting dugo niyon at ipapahid sa pinggol ng kanang tainga ng taong nililinis, sa hinlalaki ng kanang kamay at sa hinlalaki ng kanang paa nito. 26 Ibubuhos niya ang langis sa kaliwa niyang palad, 27 at pitong beses niyang iwiwisik ang langis sa pa¬ma¬magitan ng kanyang kanang hintuturo sa harap ni Yawe. 28 Ipapahid din niya ang kaunti niyon sa pinggol ng kanang tainga ng taong nililinis, at sa hinlalaki ng kanang kamay at hin¬lalaki ng kanang paa nito, tulad ng ginawa sa dugo ng hain para sa utang.
29 Ang matitirang langis sa kanyang palad ay kailangang ipahid sa ulo ng taong nililinis, ha¬bang isinasagawa ang ritwal ng pagbabayad-sala para sa kanya sa harap ni Yawe. 30 Sa da¬lawang batubato o dalawang batang kalapati – kung kaya niya ang mga ito – iaalay niya 31 ang isa bilang handog para sa kasalanan, at ang isa naman bilang sinunog na handog, kasama ang handog na butil – kung kaya niya. Sa ganitong paraan isa-sagawa ng pari sa harap ni Yawe ang ritwal ng pagbabayad-sala para sa taong nili¬linis.
32 Ito ang batas para sa sinumang may ketong na hindi kaya ang presyo ng kanyang paglilinis.”
Ang “ketong” ng mga bahay
33 Kinausap ni Yawe sina Moises at Aaron, at sinabi sa kanila: 34 “Pagpasok ninyo sa lupain ng Kanaan na ibibigay ko sa inyo bilang inyong pag-aari, kung ipahamak ko man sa kung anong ketong ang mga bahay sa lupaing ma¬giging inyo, 35 ipagbibigay-alam ito ng may-ari ng bahay sa pari at sasabihin: ‘May kung anong parang ketong sa bahay ko!’ 36 At bago pumasok ang pari sa bahay para suriin ang ketong, paaalisan niya ng laman ang bahay upang walang anumang nasa loob ng bahay ang masabing di-malinis. At saka pa lamang siya papasok para suriin ang bahay.
37 Kung sa pagsusuri niya’y makita niyang may maberde-berde o mamula-mulang sugat sa dingding na mas malalim kaysa dingding mismo, 38 lalabas ang pari sa pintuan ng bahay at pitong araw niyang ipasa¬¬sara ang bahay.
39 Babalik ang pari sa ikapitong araw para tingnan kung kumalat ang mantsa sa mga dingding, 40 ipatatanggal niya ang mga batong namantsahan at ipahahagis sa isang di-malinis na lugar sa labas ng siyudad. 41 Ipakakaskas niya ang buong loob ng bahay, at ipatatapon sa isang di-malinis na lugar sa labas ng bayan. 42 Kukunin ang mga bagong bato at ipapalit sa mga lumang bato nang may bagong semento at ididikit sa bahay.
43 Kung muling lumitaw ang salot matapos maalis ang mga bato at makaskas ang bahay at malagyan ng panibagong semento, 44 papasok ang pari at susuriin iyon. Kung kumalat ang salot sa bahay, iyon ay ketong na nakahahawa kaya di-malinis ang bahay. 45 Kailangang gibain ang bahay: lahat ng bato at mga troso at semento niyon, at hakutin sa isang di-malinis na lugar sa labas ng bayan.
46 Kung may pumasok sa bahay na isinara, magiging di-malinis siya hanggang hapon. 47 La¬labhan ng sinumang matulog o kumain sa bahay na iyon ang kanyang mga damit.
48 Kung makita ng pari na hindi kumalat ang salot pagkatapos ng pagsesemento, idedeklara niyang malinis ang bahay dahil nagamot na ang salot.
49 Bilang pagbabayad-sala para sa bahay, kukuha siya ng dalawang ibon, at kahoy na sedro, eskarlatang sinulid at pangwisik. 50 Papatayin niya ang isang ibon sa ibabaw ng isang palayok, sa ibabaw ng tubig na umaagos. 51 At saka niya kukunin ang kahoy na sedro, ang pangwisik at ang eskarlata, pati na ang buhay na ibon. At ilulubog niya ang mga ito sa dugo ng pinatay na ibon at sa buhay na tubig, at makapitong wiwisikan ang bahay.
52 Kaya magbabayad-sala siya para sa bahay sa pamamagitan ng dugo ng ibon at ng buhay na tubig, at ng buhay na ibon, ng kahoy na sedro, ng pangwisik at ng eskarlata. 53 At saka niya pawawalan ang buhay na ibon sa bukid sa labas ng bayan. Kaya mapapatawad ang bahay at magiging malinis.
54 Ito ang batas sa anumang ketong at anan, 55 sa ketong sa mga damit at mga bahay, 56 sa mga langib, mga pamamaga at mga pantal, 57 para ituro kung kailan di-malinis o malinis ang tao. Ito ang batas tungkol sa ketong.”
Pagiging “di-malinis” sa sex
15 • 1 Sinabi ni Yawe kina Moises at Aaron: 2 “Magsalita kayo sa mga Israelita at sabihin sa kanila: Ang sinumang lalaking may tumutulong kung ano sa laman ay di-malinis. 3 Di siya malinis sa tulo ng laman, at di rin siya malinis mahadlangan man ang tulo sa kanyang laman. 4 Di-malinis ang higaang mahigan ng taong may tumu¬tulo sa laman pati ang upuang mau¬puan niya. 5 Magiging di-ma¬linis hanggang hapon ang humipo ng kanyang higaan; dapat niyang labhan ang kanyang mga damit at maligo.
6 Magiging di-malinis hanggang hapon ang maupo sa anumang inupuan ng taong ito; dapat niyang labhan ang kanyang mga damit at maligo.
7 Magiging di-malinis hanggang hapon ang humipo sa katawan ng taong iyon; dapat niyang labahan ang kanyang mga damit at maligo. 8 Kung maduraan ng maytulo ang isang taong malinis, magiging di-malinis din ito hanggang hapon; dapat niyang labhan ang kanyang mga damit at maligo.
9 Magiging di-malinis ang upuang sakyan ng maytulo. 10 Magiging di-malinis hanggang hapon ang sinumang humipo sa anumang inupuan niya at ang sinumang bumuhat nito; dapat niyang labhan ang kanyang mga damit at maligo.
11 Ang sinumang humipo sa maytulo ay kaila¬ngang maghugas ng mga kamay; kung hindi’y magiging di-malinis siya hanggang ha¬pon at kailangan niyang labhan ang kanyang mga damit at maligo. 12 Babasagin ang palayok na hinipo ng maytulo at huhugasan naman ng tubig ang kagamitang yari sa kahoy.
13 Sa paglilinis ng maytulo, pitong araw siyang maghihintay. At saka niya lalabhan ang kanyang mga damit at paliliguan ang kanyang katawan sa tubig na umaagos, at magiging malinis siya. 14 Sa ikawalong araw ay magdadala siya ng dalawang batubato o batang kalapati, at haharap kay Yawe sa may pintuan ng Toldang Tagpuan, at ibibigay niya sa pari ang mga ito. 15 Iaalay ng pari ang isa para sa pagbabayad-sala at ang isa pa bilang susunuging handog. Sa gayo’y mapa¬patawad sa harap ni Yawe ang taong may tulo.
16 Kapag nilabasan ang isang lalaki, siya ay magiging di-malinis hanggang hapon; kaila¬ngan niyang paliguan ang buong kata¬wan. 17 Magiging di-malinis hanggang hapon ang alinmang damit o balat na nalabasan at kaila¬ngang hugasan ng tubig. 18 Kapag sumiping ang lalaki sa isang babae, sila’y magiging di-malinis hanggang hapon at dapat silang maligo.
19 Kung dinudugo ang isang babae at uma¬agos ang dugo nito mula sa kanyang katawan, pitong araw siyang di-malinis. Magiging di-malinis hanggang hapon ang sinumang humi¬po sa kanya. 20 Magiging di-malinis ang higaan o anumang higan niya o upuan habang siya’y di-malinis.
21 Magiging di-malinis hanggang hapon ang humipo sa kanyang higaan; kailangan niyang labhan ang kanyang mga damit at maligo. 22 Ma¬giging di-malinis hanggang hapon ang humipo ng anumang kasang¬kapan na kanyang inu-puan; kailangan niyang labhan ang kanyang mga damit at maligo.
23 Magiging di-malinis hanggang hapon ang humipo ng anumang bagay na nasa higaan o upuan ng babaeng iyon. 24 Pitong araw na ma¬giging di-malinis ang lalaking sisiping sa kanya at makakasama sa kanyang pagkadi-malinis. At magiging di-malinis din ang lahat ng higaang kanyang higan.
25 Kung matagal na dinudugo ang isang babae bukod sa kanyang regla o kaya’y patuloy siyang dinudugo dahil sa regla, di-malinis ang pagdurugo at siya ay di-malinis gaya ng sa kan¬yang buwanang mantsa. 26 Magiging di-malinis ang higaang mahigan niya habang di¬nudugo siya gaya ng kung siya’y may regla. At magiging di-malinis ang upuang maupuan niya. 27 Magiging di-malinis hanggang hapon ang humipo sa mga iyon; kailangan niyang labhan ang kanyang mga damit at maligo.
28 Sa paglilinis niya sa kanyang pagdu¬rugo, pitong araw siyang maghihintay, at saka siya magiging malinis. 29 Sa ikawalong araw ay ku-kuha siya ng dalawang batubato o batang ka¬lapati, at dadalhin niya ang mga ito sa pari sa may pintuan ng Toldang Tagpuan. 30 Iaalay ng pari ang isa para sa pagbabayad-sala at ang isa pa bilang susunuging handog. Sa gayo’y mapa¬patawad sa harap ni Yawe ang babae sa mantsa ng kanyang pagdu¬rugo.
31 Kaya palayuin ninyo ang mga Israelita sa kanilang mantsa at baka lapastanganin nila ang aking Tirahan sa kanilang piling, at mamamatay sila bunga ng kanilang mantsa.
32 Ito ang batas tungkol sa lalaking naging di-malinis dahil sa tulo o dahil nilabasan siya, 33 ga¬yundin sa babaeng may buwanang mantsa, sa lalaki at babaeng may tumu¬tulong kung ano, sa lalaking sumisiping sa babaeng di-malinis.”
Ang dakilang araw ng kapatawaran
16 • 1 Kinausap ni Yawe si Moises pagka¬matay ng dalawang anak ni Aaron na namatay paglapit nila kay Yawe, 2 at sinabi niya: “Sabihin mo sa kapatid mong si Aaron na hu¬wag papasok kailanman sa Santu¬waryong nasa likod ng kurtina, ni tatayo sa harap ng Lugar ng Pagpapatawad na nasa ibabaw ng Kaban para di siya mamatay dahil pakikita ako sa gitna ng ulap sa ibabaw ng Lugar ng Kapatawaran.
3 Sa ganito lamang makapapasok si Aaron sa Santuwaryo: Magdadala siya ng batang toro bilang hain para sa kasalanan at ng barakong tupa bilang susunuging handog. 4 Isusuot niya ang sagradong tunikang linen, ibibihis ang karsonsilyong linen, ibibigkis ang sinturong linen, at isusuot ang turbang linen. Ito ang mga sagradong damit na isusuot niya matapos maligo.
5 Tatanggapin niya mula sa sambayanan ng Israel ang dalawang barakong kambing bilang hain para sa kasalanan at isang barakong tupa bilang susunuging handog. 6 Sa paghahain ni Aaron ng toro para sa kasalanan, ginagawa niya ang seremonya ng pagbabayad-sala para sa kanyang sarili at sa kanyang sambahayan. 7 At saka niya kukunin ang dalawang barakong kambing at ihaharap kay Yawe sa may pintuan ng Toldang Tagpuan.
8 Magpapalabunutan siya sa dalawang bara¬kong kambing: isa para kay Yawe, at isa para kay Azazel. 9 Ang palaring maging para kay Yawe ay dadalhin ni Aaron at iaalay bilang hain para sa kasalanan. 10 Ang bara-kong kambing namang mapatapat kay Azazel ay ihaharap nang buhay kay Yawe para gawin ang seremon¬ya ng pagbabayad-sala at itataboy ito sa dis¬yerto para kay Azazel.
11 Kapag naiharap na ni Aaron ang toro bilang hain niya para sa kasalanan sa pagba¬bayad-sala para sa sarili at sa kanyang sambahayan, saka niya ito kakatayin. 12 Kukuha siya ng insensaryong puno ng baga mula sa altar na nasa harap ni Yawe, at ng dalawang dakot na pulbos ng mabangong insenso, at dadalhin sa likod ng kurtina. 13 Ilalagay niya ang insenso sa apoy na nasa harap ni Yawe upang mabalot ng ulap ng insenso ang Lugar ng Pagpapatawad na nasa ibabaw ng Kaban, kayat hindi siya mamamatay.
14 Kukuha siya ng dugo ng toro at iwiwisik ito ng kanyang daliri sa may harap ng Lugar ng Pagpapatawad, at pitong beses na iwiwisik ng kanyang daliri ang dugo sa harap nito. 15 At kakatayin niya ang kambing na hain para sa kasalanan ng bayan, at dadalhin ang dugo nito sa likod ng kurtina. Gagawin niya rito ang gina¬wa niya sa dugo ng toro: wiwisikan ang Lugar ng Pagpapatawad sa may harap nito. 16 Ganito niya ginagawa ang pagbabayad-sala para sa San¬tuwaryo dahil sa mga pagkadi-malinis ng mga anak ng Israel at sa lahat nilang pagkakasala. Ganito ang gagawin niya para sa Toldang Tag¬puan na nasa piling nila sa gitna ng kanilang pagiging di-malinis. 17 Walang sinuman ang dapat na nasa Toldang Tagpuan mula sa pag¬pasok ni Aaron para gumawa ng pagbabayad-sala sa loob ng Santuwaryo hang¬gang sa paglabas niya. Matapos gawin ang seremonya ng pagbabayad-sala para sa kanyang sarili at sa kanyang sambahayan at sa buong pamaya¬nang Israelita, 18 lalabas siya papunta sa altar na nasa harap ni Yawe. At gagawin niya roon ang pagbabayad-sala. Kukuha siya ng dugo ng toro at ng kambing at ipapahid sa mga sungay ng altar. 19 At sa kanyang daliri’y pitong beses itong wiwisi¬kan ng dugo. Kayat malilinis niya ito at ma¬a¬alis dito ang pagiging di-malinis ng mga anak ng Israel.
20 Pagkatapos ng pagbabayad-sala sa Santuwaryo, sa Toldang Tagpuan at sa altar, dadalhin ni Aaron ang buhay na kambing. 21 Ipapatong niya ang dalawa niyang kamay sa ulo nito, aaminin dito ang lahat ng kasamaan ng mga anak ng Israel at lahat nilang paghihimagsik sa lahat nilang pagkakasala. At ipapatong ang mga ito sa ulo ng barakong kambing, at itataboy ito sa disyerto ng taong para rito. 22 Kayat ta¬taglayin ng barakong kambing ang lahat nilang pagkakasala papunta sa ilang na lugar. At pa¬kakawalan ang kambing sa disyerto.
23 Saka papasok si Aaron sa Toldang Tag¬puan, at huhubarin ang mga damit na linen na suot niya pagpasok sa Santuwaryo, at iiwan niya roon ang mga ito. 24 At maliligo siya sa lugar na sagrado at saka magbibihis.
Pagkatapos ay lalabas siya at iaalay ang kan¬yang susunuging handog at ang sa bayan bilang pagbabayad-sala para sa kanyang sarili at sa bayan, 25 at susunugin din niya sa altar ang taba ng hain para sa kasalanan.
26 Maliligo naman ang taong nagpaalpas sa kambing na para kay Azazel at lalabhan niya ang kanyang damit. Saka pa lamang siya makapapasok sa kampo. 27 Tungkol naman sa torong hain para sa kasalanan at ang barakong kambing na inihain para sa kasa¬lanan, at dinala ang dugo sa Santu¬waryo sa pagbabayad-sala: ilalabas ng kampo ang mga ito para sunugin sa apoy ang kanilang mga balat, karne at dumi. 28 Kailangang lab¬han ng magsusunog ng mga iyon ang kan¬yang mga damit at maligo at saka siya makapapasok sa kampo.
29 Isa itong panghabampanahong tun¬tunin para sa inyo. Sa ikasampung araw ng ikapitong buwan, mag-aayuno kayo at di magtatrabaho, katutubo man o dayuhang nakikipamayan sa inyo. 30 Araw ito ng pag¬ba¬bayad-sala para sa inyo kayat malilinis kayo, magiging malinis sa lahat ng inyong kasalanan sa harap ni Yawe. 31 Magiging Daki¬lang Araw ng Pahinga ito para sa inyo, kung kailan kayo mag-aayuno. Batas itong panghabampanahon.
32 Ang paring pinahiran at itinalaga sa pag¬kapari bilang kahalili ng kanyang ama ang siyang gagawa ng seremonya ng pagpapatawad. Magsusuot siya ng mga damit na linen na mga sagradong damit, 33 at gagawin ang pagbabayad-sala para sa Banal na Santuwaryo, sa Toldang Tagpuan at sa altar, at para sa mga pari at sa buong bayang nagkakatipon. 34 Ma¬giging panghabam¬panahong batas ito para sa inyo tungkol sa seremonya ng pagbabayad-sala para sa lahat ng kasalanan ng mga anak ng Israel minsan isang taon.”
At ginawa nga nila ang iniutos ni Yawe kay Moises.


ANG BATAS NG KABANALAN

17 • 1 Sinabi ni Yawe kay Moises: 2 “Mag¬salita ka kay Aaron, sa kanyang mga anak at sa sambayanan ng Israel, at sabi¬hin mo sa kanila: Ito ang iniutos ni Yawe. 3 Sinu¬mang taga-Israel na pumatay ng toro o tupa o kambing maging sa loob ng kampo o sa labas nito, 4 na hindi muna iyon dinadala sa may pin¬tuan ng Toldang Tagpuan para ialay kay Yawe sa harap ng Tirahan ni Yawe ay mananagot sa dugo, nagpadanak siya ng dugo kayat itatakwil sa kanyang bayan. 5 Kaya dadalhin ng mga Israelita sa pari ang mga iaalay nila sa parang; dadalhin nila ang mga iyon kay Yawe sa may pintuan ng Toldang Tagpuan at ihahandog kay Yawe bilang hain sa mabuting pagsasamahan.
6 Ibubuhos ng pari ang dugo sa altar ni Yawe sa may pintuan ng Toldang Tagpuan at susu¬nugin ang taba bilang amoy na kalugud-lugod kay Yawe. 7 Hindi na nila iaalay ang kanilang mga hain sa mga diyos na kambing at ipagbibili ang sarili sa mga iyon. Mananatili magpa¬kailanman ang kautusang ito sa kanila at sa kanilang mga inapo.
Huwag kakain ng dugo
8 Sabihin mo rin sa kanila: Kung may taga-Israel o dayuhang nasa piling nila na mag-alay ng susunuging handog o ng hain 9 at hindi niya iyon dinala sa may pintuan ng Toldang Tagpuan para ialay kay Yawe, hindi na siya mabubuhay sa kanyang bayan.
10 At kung may Israelita o dayuhang nani¬nirahan sa piling nila na kumain ng dugo, haha¬rapin ko ang kumain ng dugo at aalisin siya sa kanyang bayan. 11 Nasa dugo nga ang sigla ng kinapal, kaya ko ito ipinalalagay sa inyo sa altar para matubos ang inyong mga buhay; tinutubos ng dugo ang tao. 12 Kaya sinabi ko sa mga Israelita: Walang sinuman sa inyong kakain ng dugo, pati ang dayuhang nasa piling ninyo.
13 Kung may Israelita o dayuhang nasa pi¬ling ninyo na makahuli ng hayop o ng ibong maka¬kain, ibubuhos niya ang dugo niyon at tatabu¬nan ng lupa. 14 Nasa dugo nga ang sigla ng kinapal, kaya sinabi ko sa mga Israelita: Huwag kayong kakain ng dugo ng anumang kinapal sapagkat nasa dugo ang sigla ng ta¬nang kinapal at aalisin ko ang sinumang kumain nito.
15 Kung may katutubo o dayuhang ku¬main ng hayop na namatay o nilapa, siya ay magi¬ging di-malinis hanggang hapon at kailangan niyang labhan ang kanyang mga damit at maligo, at saka siya magiging malinis. 16 Kung hindi niya lalabhan ang kanyang mga damit at maliligo, tataglayin niya ang kasalanan.”
Ang “batas ng kabanalan”
18 • 1 Kinausap ni Yawe si Moises, at sinabi: 2 “Kausapin mo ang mga anak ng Israel at sabihin sa kanila – Ako si Yaweng Diyos ninyo. 3 Huwag ninyong gagawin ang ginagawa sa lupa¬in ng Ehipto na pinanirahan ninyo, at huwag ding gagawin ang ginagawa sa lupain ng Kanaan na pagdadalhan ko sa inyo; huwag kayong makikiisa sa kanilang mga kaugalian. 4 Ang aking mga pasya ang inyong gagawin at ang aking mga kau¬galian ang inyong tutu¬parin. Ako si Yawe. 5 Sundin ninyo ang aking mga kaugalian at mga pasya, sa¬pagkat sinumang sumu¬nod ay maka¬¬susumpong ng buhay. Ako si Yawe.
6 Walang sinuman sa inyo ang maki¬kipagtalik sa kanyang kamag-anak. Ako si Yawe. 7 Huwag makikipagtalik sa iyong ama o ina, siya ay iyong ina, huwag maki¬kipagtalik sa kanya. 8 Hu¬wag makikipag¬talik sa asawa ng iyong ama. Igalang mo ang iyong ama. 9 Hu¬wag makikipagtalik sa iyong kapatid na babae, maging siya ay anak ng iyong ama o ina, o ipina¬nga¬nak sa iyong bahay o saanman. 10 Huwag maki-kipagtalik sa iyong apong babae, kasira¬ang-puri mo iyon. 11 Huwag kang maki¬kipagtalik sa babaeng kapatid mo sa ama, kapatid mo rin siya.
12 Huwag makikipagtalik sa iyong tiya, maging siya ay kapatid ng iyong ama 13 o kapatid ng iyong ina. 14 Huwag maki¬kipag¬talik sa asawa ng iyong tiyo, tiya mo rin siya. 15 Huwag makikipagtalik sa iyong manugang na babae 16 o sa iyong hipag.
17 Huwag makikipagtalik sa isang babae at sa kanyang anak na babae o sa kanyang apong babae; magkakamag-¬anak sila, kalapastanganan ang gayon.
18 Habang buhay pa ang iyong maybahay, huwag mong kukuning asawa ang kanyang kapatid na babae para maging kaagaw niya.
19 Huwag makikipagtalik sa isang ba¬baeng may regla.
20 Huwag makikipagtalik sa maybahay ng iyong kapwa, at dungisan ang iyong sarili sa kanya.
21 Huwag ibigay ang sinuman sa iyong mga anak para isakripisyo kay Molek, at huwag lapastanganin ang pangalan ng iyong Diyos. Ako si Yawe.
22 Huwag kang sisiping sa kapwa-lalaki, gaya ng pagsiping sa isang babae; kasuklam-suklam ito. 23 Huwag makiki-pagtalik sa hayop; kasumpa-sumpa ito.
24 Huwag ninyong dungisan ang in¬yong sarili sa alinman sa ganitong gawi sa¬pag¬kat ganito dinungisan ng mga bansang itinataboy ko sa harap ninyo ang kanilang sarili. 25 Nadungisan kahit ang lupain kaya dumating ako para singilin ito, at isinuka nito ang mga nakatira rito.
26 Sundin ninyo ang aking mga kauga¬lian at mga pasya, at huwag gaga¬win ang alinman sa mga kasuk¬lam-suklam na bagay na ito, maging ang mga katutubo o mga dayuhang nakikipamayan sa inyo. 27 Alalahanin ninyo ang mga taong gu¬mawa ng lahat ng ito, silang mga nauna sa inyo sa mga lupaing ito na nadungisan. 28 Kung dudungisan ninyo ang lupain, isusuka rin kayo nito tulad ng ginawa nito sa mga bansang nauna sa inyo. 29 Sinu¬mang gumawa ng alinman sa mga ka¬suklam-suklam na bagay na ito ay hindi na mabubuhay sa kanyang bayan. 30 Sun¬din ninyo ang aking mga kautusan, at huwag makiisa sa alinman sa mga ka¬suklam-suklam na kaugaliang ginawa ng mga nauna sa inyo, upang hindi ninyo madungisan ang inyong sarili sa kanila. Ako si Ya¬weng Diyos ninyo.

19 1 Kinausap ni Yawe si Moises, at sinabi: 2 “Magsalita ka sa buong pama¬yanan ng mga anak ng Israel at sabihin sa kanila – Magpa-kabanal kayo sapagkat akong si Yaweng Diyos ninyo ay banal.
3 Dapat igalang ng bawat isa sa inyo ang kanyang ina at ama; at igalang ninyo ang aking mga araw ng pahinga; ako si Yaweng Diyos ninyo.
4 Huwag kayong dudulog sa mga diyus-diyusan o igagawa ang inyong sarili ng mga diyos na tinunaw na metal; ako si Yaweng Diyos ninyo.
5 Kapag nag-aalay kayo kay Yawe ng handog sa mabuting pagsasamahan, ialay ninyo ito upang maging kalugud-lugod kayo. 6 Ka¬kanin iyon sa araw na inialay ninyo o sa susunod na araw. At kailangang sunugin ang anumang matitira sa ikatlong araw. 7 Kung kakainin iyon sa ikatlong araw, iyon ay di-malinis at hindi na kalugud-lugod. 8 Pagbabayaran ng sinumang kumain niyon ang kanyang kasalanan, sapag¬kat nilapas¬tangan niya ang isang bagay na banal kay Yawe at hindi na mabubuhay ang taong ito sa kanyang bayan.
Pagpapakatao sa araw-araw
• 9 Sa paggapas mo ng ani sa iyong lupain, huwag mong gagapasin hang¬gang sa pinakadulo ng iyong bukirin o simutin pa ang mga pinaggapasan. 10 Huwag mong sisimutin ang naiwang bunga sa iyong uba¬san ni pupulutin ang mga nalaglag na ubas; pabayaan mo na ang mga iyon sa mga dukha at sa mga dayuhan. Ako si Yaweng Diyos mo.
11 Huwag kayong magnanakaw o mag¬sisinungaling o manlilinlang sa isa’t isa.
12 Huwag kayong manunumpa nang walang katotohanan sa aking Panga¬lan, kalapastanganan iyon sa pangalan ng iyong Diyos; ako si Yawe.
13 Huwag mong aapihin ang iyong kapwa o pagnanakawan iyon. Hindi mai¬iwan sa iyo hanggang sa susunod na araw ang suweldo ng arawang trabahador.
14 Huwag mong alimurahin ang bingi o lagyan ng katitisuran ang daan ng bulag, kundi magkaroong-pitagan sa inyong Diyos; ako si Yawe.
15 Huwag mong baluktutin ang kataru¬ngan; huwag mong kikilingan ang dukha o yuyukuan ang malakas, ma¬ging maka-ta¬rungan ka sa paghatol sa iyong kapwa.
16 Huwag mong siraan ang iyong kaba¬bayan, at huwag hangarin ang kamatayan ng iyong kapwa; ako si Yawe. 17 Huwag kang magtanim ng galit sa iyong puso laban sa iyong kapatid; tahasan mo si¬yang panga¬ralan upang hindi makihati sa kanyang kasalanan.
18 Huwag kayong maghiganti o magtanim ng sama ng loob sa inyong kaba¬bayan, kundi mahalin ninyo ang inyong kapwa tulad ng inyong sarili; ako si Yawe.

• 19 Sundin ninyo ang aking mga kauga¬lian. Huwag mong palalahian ang iyong mga hayop sa hindi nito kauri. Huwag mong haha¬sikan ang iyong bukid ng dalawang klase ng binhi, at huwag magsusuot ng damit na yari sa dalawang magkaibang tela.
20 Kung makipagtalik ang isang lalaki sa isang aliping babaeng katipan ng ibang lalaki, at hindi pa ito natutubos o nabibigyang-kala¬yaan, magkakaroon ng kaparusahan. Ngunit hindi sila papatayin, sapagkat hindi pa malaya ang babae, 21 subalit magdadala ang lalaki ng isang barakong tupa sa pintuan ng Toldang Tagpuan bilang hain para sa utang kay Yawe para sa kanya. 22 Isasagawa ng pari sa harap ni Yawe ang pagbabayad-sala para sa kanya sa bara¬kong tupang hain para sa utang, at patatawarin ang nagawa niyang kasalanan.
23 Kapag nakapasok na kayo sa lupain at nakapagtanim na ng lahat ng uri ng punong nag¬bu¬bunga, ituring ninyong di-malinis ang mga bunga sa loob ng tatlong taon, at hindi dapat kainin. 24 Sa ikapat na taon, magiging banal ang lahat ng bunga, isang handog ng papuri kay Yawe. 25 Ngunit sa ikalimang taon, makakain na ninyo ang bunga, upang dumami ang bunga nito para sa inyo. Ako si Yaweng Diyos ninyo.
26 Huwag kayong kakain ng anuman sa iba¬baw ng dugo, at huwag manghuhula o gagawa ng astrolohiya. 27 Huwag kayong magpapagupit nang gupit-bao, o kortehan ang inyong balbas. 28 Huwag ninyong hihi¬waan ang inyong katawan para sa mga patay o tatatuan ang inyong sarili. Ako si Yawe.
29 Huwag mong lapastanganin ang iyong anak na babae sa pagtutulak sa kanya na ma¬ging babaeng bayaran, kung hindi’y magpapabayad din sa iba ang lupain at mapupuno ng kasa¬maan. 30 Ipangilin ninyo ang aking mga Araw ng Pahinga, at igalang ang aking Santu¬waryo. Ako si Yawe.
31 Huwag kayong sasangguni sa mga mid¬yum o espiritista sapagkat madudungisan nila kayo. Ako si Yaweng Diyos ninyo.
32 Tumayo ka sa harap ng matatanda, at igalang sila; pagpipitagan ito sa iyong Diyos. Ako si Yawe.
33 Sa pakikipamayan sa iyo ng isang dayuhan sa iyong lupain, huwag mo siyang aapihin. 34 Ituring ninyo siyang isa sa mga katutubong kasama ninyo. Mahalin mo siya tulad ng iyong sarili sapagkat kayo ay naging dayuhan din sa lupain ng Ehipto. Ako si Yaweng Diyos mo.
35 Huwag kayong magkakamali sa pag¬hatol o sa pagsukat o pagtimbang o pag¬takal. 36 Gu¬mamit kayo ng mga tim¬bangang husto sa timbang, panukat na husto sa sukat at takalang husto sa takal. Ako si Yaweng Diyos ninyo na naglabas sa inyo mula sa lupain ng Ehipto.
37 Sundin ninyo ang lahat ng aking pasya at lahat ng aking kaugalian, at isabuhay ang mga ito. Ako si Yawe.”

Ilang batas sa pagpaparusa
20 • 1 Sinabi ni Yawe kay Moises: 2 “Sabihin mo sa mga Israelita: Kung may Israelita o dayuhang naninirahan sa Israel na magbigay ng kanyang anak sa Molek, siya’y papatayin. Babatuhin siya ng mga taum¬bayan. 3 Haharapin ko rin ang taong iyon at aalisin ko siya sa kanyang bayan dahil sa pagbibigay niya ng kanyang supling sa Molek; dinungisan niya ang aking santu¬waryo at nilapastangan ang aking banal na Pangalan.
4 Kahit na pagtakpan siya ng mga taumbayan at ayaw nilang makita ang pagbibigay niya ng kanyang supling sa Molek, at hindi nila siya patayin, 5 ako ang haharap sa kanya at sa buo niyang sambahayan. Aalisin ko siya sa kanyang bayan pati ang lahat ng sumunod sa kanya at nagbili ng sarili sa pagsunod sa Molek. 6 Kung may lalapit sa mga espiritista at mga mang-huhula at magbibili ng sarili kasama nila, haha¬rapin ko siya at aalisin sa kanyang bayan.
7 Magpakabanal kayo at maging banal sapagkat ako si Yaweng inyong Diyos. 8 Tupa¬rin ninyo ang aking mga kautusan at isabuhay sapagkat akong si Yawe ang nagpapabanal sa inyo.
9 Patayin ang sinumang manumpa sa kanyang ama o ina; dahil sa pagsumpa niya sa kanyang ama o ina, siya ang mananagot sa kanyang kamatayan. 10 Kung may lala¬king ma¬¬kiapid sa asawa ng kanyang kapwa, papatayin ang nakiapid pati ang babaeng nakiapid. 11 Kung may sumiping sa asawa ng kanyang ama, ini¬lantad niya ang kahubaran ng kanyang ama; papatayin ang sumiping pati ang babae, sila ang mana¬nagot sa kani¬lang kamatayan. 12 Kung may alaking sumi¬ping sa kanyang ma¬nugang na babae, pa¬pa¬tayin silang dalawa; na¬kagawa sila ng karumal-dumal na pagkakasala kaya sila ang mananagot sa kanilang kamata¬yan.
13 Kung may lalaking sumiping sa kapwa lalaki gaya ng pagsiping sa babae, nakagawa silang dalawa ng kasuklam-suklam na bagay; papatayin sila at sila ang mananagot sa kani¬lang kamatayan. 14 Kung may lala¬king kumuha sa isang babae at sa ina nito, ito ay kabuktutan. Susunugin siya kasama nila at wala nang kabuktutan sa piling ninyo.
15 Kung may lalaking makipagtalik sa isang hayop, papatayin siya pati ang hayop. 16 Kung may babaeng lumapit sa isang hayop para makipagtalik, papatayin siya pati ang hayop. Papatayin sila at sila lamang ang mananagot sa kanilang kamatayan.
17 Kung may lalaking kumuha sa kanyang kapatid na babae na anak ng kanyang ama o ina, at ilantad niya ang kahubaran nito at nito ang kahubaran niya, ito ay kabuktutan. Hindi na sila mabubuhay sa kanilang bayan. Mana¬nagot sa sariling kamatayan ang naglantad sa kahu¬baran ng kanyang kapatid na babae.
18 Kung may lalaking sumiping sa isang ba¬baeng may regla, inilantad niya ang bukal ng dugo nito sa paglalantad niya sa kahu¬baran nito, pati na ng babae. Kaya aalisin sila sa kani¬lang bayan. 19 Huwag mong ilantad ang kahubaran ng kapatid na babae ng iyong ina o ama; gaya ito ng paglalantad sa kahu¬baran ng mga ito; kapwa ninyo pananagutan ang inyong kasalanan. 20 Kung may lalaking sumiping sa kanyang tiya, inilantad nito ang kahubaran ng kanyang tiyo. Mananagot sila sa kanilang kasalanan; ma-ma¬matay silang walang anak. 21 May karumal-dumal na kasalanan ang ku¬muha sa asawa ng kan¬yang kapatid na lalaki; inilantad niya ang kahubaran ng kapatid na lalaki; hindi sila mag¬kakaanak.
22 Tuparin ninyo ang lahat ng aking batas at kautusan at isabuhay, at baka kayo isuka ng lupaing pagdadalhan ko sa inyo upang doon manahan. 23 Kaya huwag kayong mamuhay ayon sa mga pag-uugali ng ban¬sang itinataboy ko sa harap ninyo sapagkat ginawa nila ang lahat ng ito at nasuklam ako sa kanila. 24 Kaya sinabi ko sa inyo: Mapa¬pasainyo ang kanilang lupaing ibinibigay ko sa inyo bilang pamana, isang lupaing dinadaluyan ng gatas at pulot-pukyutan.
Ako si Yaweng inyong Diyos ang siyang nagbukod sa inyo sa ibang mga bansa, 25 kaya dapat din ninyong ibukod ang mga hayop na malinis sa mga di-malinis, at ang mga ibong malinis sa di-malinis, at huwag madungisan ng alinmang hayop o ibon o ng anumang guma¬ga¬pang na kinapal sa lupa sapagkat ibinukod ko kayo sa mga ito. 26 Maging banal kayo sa akin sapagkat banal ako, si Yawe, at ibinukod ko kayo sa ibang mga bansa upang maging akin.
27 Patayin ang sinumang lalaki o babaeng espiritista o manghuhula. Babatuhin ang mga ito at sila ang mananagot sa kanilang kama¬tayan.”

21 1 Sinabi ni Yawe kay Moises: “Mag¬sa¬¬lita ka sa mga paring anak ni Aaron at sabihin sa kanila: Huwag ninyong gawing di-malinis ang sarili sa bangkay ng inyong mga kababayan, 2 maliban sa malapit na kamag-anak: sa ina o ama, sa anak na lalaki o babae, o kapatid na lalaki. 3 Puwede rin kayong maging di-malinis nang dahil sa kapatid na babae na dalaga at walang asawa, at sa inyo umaasa. 4 Hindi dapat maging di-malinis ang pari dahil sa kamag-anakan ng kanyang asawa, at du¬ngisan ang kanyang sarili.
5 Hindi ipaaahit ng pari ang kanyang ulo, ni gugupitin ang dulo ng kanyang balbas, o susu¬gatan ang katawan. 6 Magiging banal sila sa kanilang Diyos, at hindi lalapas¬tanga¬nin ang pa¬nga¬lan ng kanilang Diyos; sila nga ang nag-aalay ng susunuging handog kay Yawe na pagkain ng kanilang Diyos kaya magiging banal sila.
7 Hindi sila mag-aasawa ng babaeng bayaran o ginahasa o hiniwalayan ng asawa; sapagkat banal na siya sa kanyang Diyos. 8 Itu¬ring mo siyang banal sapagkat siya ang nag-aalay ng pagkain ng iyong Diyos. Ituring mo siyang banal dahil banal ako, si Yaweng nagpa¬pabanal sa inyo.
9 Kung anak na dalaga ng pari ang maging babaeng bayaran at lapastanganin ang sarili, nilapastangan din ang kanyang ama, kaya su¬su-nugin siya.
10 Pagkasuot sa katangi-tanging mga damit, ang pinakadakila sa mga pari, na ang ulo ay binuhusan ng langis na pamahid, hindi niya ilulugay ang buhok o pupunitin ang kanyang damit. 11 Hindi siya lalapit sa anumang bangkay at maging di-malinis kahit na dahil sa kanyang ama o ina. 12 Hindi siya lalabas ng santuwaryo ng kanyang Diyos at lalapastanganin iyon, sa¬pagkat nasa kanya ang langis na pamahid ng kanyang Diyos na nagbukod sa kanya. Ako si Yawe.
13 Birheng babae ang dapat na maging asawa niya. 14 Hindi isang biyuda o babaeng hiniwa¬layan o ginahasa o babaeng bayaran kundi isang birheng mula sa sariling angkan. 15 Huwag niyang lapastanganin ang kanyang lahi sa gitna ng kanyang sambayanan sapagkat akong si Yawe ang nagpapabanal sa kanya.”
16 Nagsalita si Yawe kay Moses: 17 “Sabi¬hin mo kay Aaron: Walang sinuman sa iyong mga inapong may kapansanan sa alinmang salin¬lahing darating ang makapaglilingkod. Hindi siya lalapit para mag-alay ng pagkain ng kan¬yang Diyos. 18 Walang sinumang may kapan¬sanan ang makalalapit: bulag o pilay o may kulang sa katawan o may bahaging ma¬sama ang anyo 19 o may bali sa paa o kamay, 20 o kuba o unano o may pilak sa mata, o may ekse¬ma o buni o nadurog na itlog.
21 Hindi maiaalay ng sinumang may kapan¬sanang inapo ni Aarong pari ang susunuging handog. Huwag lalapit para mag-alay ng pag¬kain ng kanyang Diyos ang may kapansanan. 22 Makakakain siya ng mga banal o kabanal-banalang bagay na pagkain ng kanyang Diyos. 23 Ngunit hindi siya makapapasok sa kurtina at lalapit sa altar dahil sa kanyang kapansanan. Huwag niyang lapastanganin ang aking mga santuwaryo, sapagkat akong si Yawe ang siyang nagpa¬pabanal sa mga iyon.”
24 Kaya kinausap ni Moises si Aaron at ang mga anak nito at ang lahat ng Israelita.

22 1 Nagsalita si Yawe kay Moises: 2 “Sa¬bihin mo kay Aaron at sa kanyang mga anak ang tungkol sa pangingilag sa mga banal na handog na itinalaga sa akin ng mga Israelita upang di nila malapastangan ang aking banal na Pangalan. Ako si Yawe.
3 Sabihin mo sa kanila: Aalisin sa harap ko ang sinuman sa inyong inapo sa mga susunod na salinlahi na di-malinis na luma¬lapit sa mga banal na handog na itinalaga kay Yawe ng mga Israelita. Ako si Yawe.
4 Hindi makakakain ng mga banal na handog na ito ang sinumang may ketong o may tulong inapo ni Aaron hanggang hindi siya nali¬linis. Gayundin naman ang sinumang humipo sa taong naging di-malinis dahil sa paghipo sa isang bangkay, o dahil nilabasan 5 o humipo sa alinmang kinapal na guma¬gapang o nagawang di-malinis ng taong di-malinis dahil sa kahit anumang dahilan. 6 Ang sinumang humipo sa mga bagay na iyon ay magiging di-malinis hanggang hapon at hindi maaaring kumain ng mga bagay na banal hanggang hindi siya nali¬ligo. 7 Magiging malinis siya paglubog ng araw at makakakain ng mga banal na handog na kanyang pagkain.
8 Hindi siya kakain ng anumang hayop na namatay o nilapa, at maging di-malinis dahil dito. Ako si Yawe.
9 Tutuparin nila ang aking mga tuntunin at huwag silang magkasala sa bagay na ito, at baka mamatay sila sa kanilang paglapasta¬ngan. Ako si Yaweng nagpapabanal sa kanila.
10 Hindi makakakain ng bagay na banal ang tagalabas; hindi makakakain ang naki¬kituloy sa pari, o ang utusan niya. 11 Ngunit makakakain ang aliping binili ng pari o ipina¬nganak sa kan¬yang bahay: maka¬kakain sila ng kanyang pag¬kain.
12 Hindi naman makakakain sa mga banal na handog ang anak na dalaga ng pari na nag-asawa sa di-pari. 13 Subalit kung buma¬lik ang anak na babae ng pari sa bahay ng kanyang ama dahil nabiyuda o hini¬walayan at walang anak, makakakain siya ng pagkain ng kanyang ama gaya noong kabataan niya. Pero wala pa ring tagalabas na makakakain. 14 Kung may di-sinasadyang nakakain ng banal na handog, ibibigay niya sa pari ang banal na handog na may dagdag na ikalimang bahagi ng halaga. 15 Huwag nilang lapastanganin ang mga banal na bagay na abuloy ng mga Israelita kay Yawe, 16 at huwag pabayaang magkasala ang mga ito sa pagkain ng banal na handog sapagkat sila ang parurusahan. Ako si Yawe na siyang nagpapabanal ng mga bagay na iyon.”
17 Sinabi ni Yawe kay Moises: 18 “Magsalita ka kay Aaron at sa kanyang mga anak at sa la¬hat ng Israelita, at sabihin sa kanila: Kung may panata o kusang-loob na handog kay Yawe ang sinuman sa sambahayan ng Israel o sa mga dayuhan sa Israel, at gusto niyang ialay ang handog bilang susunuging handog, 19 wa¬lang kapintasang lalaking baka, tupa o kambing lamang ang magiging kalugud-lugod. 20 Hu¬wag kayong mag-aalay ng isang may kapintasan; hindi nga ito tatanggapin mula sa inyo.
21 Kung may panata o isang kusang-loob na handog ang isang tao at gusto niyang maghandog kay Yawe ng hain sa mabuting pagsa¬samahan mula sa bakahan o sa kawan, ang walang kapintasan at walang bahid na hayop lamang ang magiging kalugud-lugod. 22 Huwag ninyong ialay kay Yawe ang bulag o pilay o may hiwa o sugat o galis o kurikong. Huwag ninyong ilagay sa altar ang mga ito bilang handog na pinadaan sa apoy kay Yawe. 23 Maiaalay mo bilang kusang-loob na handog ang baka o tupa na may labis o kulang na bahagi sa katawan ngunit hindi iyon matatanggap bilang pag-tupad sa panata. 24 Huwag ninyong ialay kay Yawe ang hayop na nabugbog o nadurog o naalis o naputol ang mga itlog. Huwag ninyo itong gawin sa in-yong lupain. 25 Huwag nin¬yong tatanggapin mula sa dayuhan ang paghahandog ng gayong mga hayop bilang pagkain ng inyong Diyos. Kapintasan nga ang kakulangan ng bahagi sa katawan ng mga ito at hindi na magiging kalugud-lugod mula sa inyo.”
26 Sinabi ni Yawe kay Moises: 27 “Kapag may ipinanganak na baka o tupa o kambing, pitong araw itong mapapasakanyang-ina, at mula lamang sa ikawalong araw saka ito matatanggap bilang handog na pinadaan sa apoy kay Yawe. 28 Hindi parehong kakatayin sa iisang araw ang mag-inang baka o tupa.
29 Sa pag-aalay ninyo kay Yawe ng hain ng pasasalamat, pag-ingatan ninyong maging ka¬lugud-lugod kayo; 30 kanin ninyo ito sa araw na iyon; wala kayong ititira dito para sa susunod na araw. Ako si Yawe. 31 Kaya tuparin ninyo at isabuhay ang aking mga utos. Ako si Yawe.
32 Huwag ninyong lapastanganin ang aking banal na Pangalan, at kikilalanin akong banal sa mga anak ng Israel. Ako nga si Yaweng nag-papabanal sa inyo 33 at nag¬labas sa inyo mula sa lupain ng Ehipto upang maging Diyos ninyo. Ako si Yawe.
Mga taunang piyesta
23 • 1 Sinabi ni Yawe kay Moises: 2 “Mag¬salita ka sa mga anak ng Israel, at sabihin sa kanila: Tatawag kayo ng mga banal na pagtitipon sa mga takdang piyesta ni Yawe. Narito ang aking mga piyesta –
3 Pagkatapos ng anim na araw na trabaho, Araw ng ganap na Pahinga ang ikapitong araw, araw ng banal na pagtitipon, at hindi kayo gagawa ng anumang trabaho: ito ay araw ng pahinga kay Yawe sa lahat ng inyong bahay.
4 At ito naman ang mga takdang piyesta ni Yawe sa pagpapahayag ninyo ng mga banal na pagtitipon sa takdang panahon:
5 Sa pagtatakipsilim sa ikalabing-apat na araw ng unang buwan – ang Paskuwa ni Yawe. 6 At sa ikalabinlimang araw naman ng buwang iyon ang Piyesta ng Tinapay na Walang Leba¬dura sa karangalan ni Yawe. Tinapay na walang lebadura ang kakanin ninyo sa loob ng pitong araw.
7 Magkakaroon ng banal na pagtitipon sa unang araw at walang sinumang magta¬trabaho. 8 Mag-aalay kayo ng sinunog na handog kay Yawe sa loob ng pitong araw, at magkakaroon kayo ng banal na pagtitipon sa ikapitong araw at walang sinumang mag¬ta¬trabaho.”

Pag-aalay sa unang uhay
• 9 Kinausap ni Yawe si Moises, at sinabi: 10 “Kausapin mo ang mga anak ng Israel, at sabihin sa kanila: Pagpasok ninyo sa lu¬paing ibibigay ko sa inyo at ginagapas na ang ani nito, dadalhin ninyo sa pari ang isang bigkis, ang mga unang bunga ng inyong ani, 11 at pain¬dayog niyang iha-handog iyon sa harap ni Yawe upang maging kalugud-lugod kayo; ihahandog iyon ng pari kinabukasan ng Araw ng Pahinga.
12 Sa araw na ihandog ninyo ang big¬kis ng ani, mag-aalay kayo ng korde¬rong walang kapintasan at isinilang nang taong iyon bilang sinunog na handog kay Yawe.
13 At kasama nito ang handog na butil na dalawang ikapung takal ng pinong harina na may halong langis – handog na pinaraan sa apoy para kay Yawe, at masarap ang amoy – at handog na inumin na isang litrong alak. 14 Huwag kayong kakain ng tinapay o butil na sinangag man o bagong ani hang¬gang sa araw na madala ninyo ang alay sa inyong Diyos. Ito ay kautusang pang¬habampanahon para sa lahat ng salinlahi sa buong bayan ninyo.
Ang Pentekostes
15 Bibilang kayo ng pitong sanlinggo matapos ang Araw ng Pahinga nang magdala kayo ng mga uhay na inihandog na paindayog. 16 At sa susunod na araw pagkaraan ng ikapitong sanlinggo, sa ikalimampung araw, mag-aalay kayo kay Yawe ng bagong pagkaing handog. 17 Magdadala kayo mula sa inyong mga tirahan ng dalawang tinapay na gawa sa tigalwang ikapu ng efa na pinong harina at nilutong may lebadura para ihandog na paindayog. Unang bunga para kay Yawe ang mga ito. 18 Bukod sa tinapay, mag-aalay rin kayo ng pitong batang tupang walang kapintasan na tig-isang taong gulang, isang toro, at dalawang barakong tupa. At iaalay ang mga ito bilang susunuging handog na may kasamang butil na handog at mga inuming handog. At ito’y magiging handog na pinadaan sa apoy, amoy na kalugud-lugod kay Yawe.
19 Mag-aalay rin kayo ng isang barakong kambing bilang hain para sa kasalanan, at ng dalawang tupang tig-isang taong gulang bilang hain sa mabuting pagsasamahan. 20 Iiindayog ng pari sa harap ni Yawe ang mga ito pati ang tinapay at ang dalawang batang tupa. Magiging banal kay Yawe ang mga ito, at mapapasapari. 21 Idedeklara ninyo sa araw ding iyon ang isang pagtitipon at magka¬karoon kayo ng isang banal na kapulungan. Huwag kayong gagawa ng anumang trabaho ng manggagawa. Ito’y magi¬ging isang palagiang kaugalian sa inyo sa lahat ng salinlahi saanman kayo manirahan.
22 Sa paggapas ng ani sa inyong lupain, huwag ninyong sairin hanggang sa pina¬kagilid ng bukid, ni pulutin ang mga nalaglag na trigo. Iwan mo sa dukha at sa dayuhan ang mga ito. Ako si Yaweng inyong Diyos.”
23 Nagsalita si Yawe kay Moises: 24 “Sabi¬hin mo sa mga Israelita: Sa unang araw ng ikapitong buwan, ipagdiriwang ninyo ang Dakilang Araw ng Pahinga sa tunog ng trumpeta at banal na kapulungan. 25 Huwag kayong gagawa ng anumang trabaho ng manggagawa. At mag-aalay kayo kay Yawe ng isang handog na pina¬daan sa apoy.”
26 Nagsalita si Yawe kay Moises: 27 “Sa ikasampung araw naman ng buwang ito ninyo ipag¬diriwang ang Pagpapatawad. Magkakaroon kayo ng banal na pagtitipon, magsa¬sakripisyo kayo at mag-aalay kay Yawe ng isang handog na pinadaan sa apoy. 28 Huwag kayong gagawa ng anumang trabaho ng mang-gagawa sa araw na ito sapagkat ito’y Araw ng Pagpapatawad upang humingi ng tawad sa harap ni Yaweng inyong Diyos.
29 Aalisin sa kanyang angkan ang sinu¬mang di magsakripisyo sa araw na ito, 30 at lilipulin ko sa kanyang bayan ang sinumang gumawa sa araw na iyon. 31 Huwag kayong gagawa ng anu¬mang trabaho, isa itong kautusang pang¬ha¬bampanahon sa inyong mga salinlahi saanman kayo manahan. 32 Magiging isang Daki¬lang Araw ng Pahinga ito sa inyo; magsa¬sakripisyo kayo mula sa hapon ng ikasiyam na araw ng bu¬wan hanggang sa susunod na hapon, at mag¬papahinga sa pahingang ito.”
33 Nagsalita si Yawe kay Moises: 34 “Sabi¬hin mo sa mga Israelita: Sa ikalabin¬limang araw ng buwang ito, pitong araw ninyong ipagdiriwang kay Yawe ang Piyesta ng mga Kubol. 35 Magka¬karoon kayo ng banal na pagtitipon sa unang araw, at huwag kayong gagawa ng anumang tra¬baho ng mangga¬gawa. 36 Pitong araw ka¬yong mag-aalay ng handog na pinadaan sa apoy kay Yawe, at sa ikawalong araw ay magka¬karoon kayo ng isang banal na pagtitipon at mag-aalay ng handog na pinadaan sa apoy kay Yawe. May pagtitipon kayo, kaya huwag ka¬yong gagawa ng anumang trabaho ng manggagawa.
37 Ito nga ang mga piyesta ni Yawe na ipag¬diriwang ninyo sa mga banal na pagti¬tipon para mag-alay kay Yawe ng handog na pinadaan sa apoy, ng susunuging handog at handog na butil, ng hain, at mga inuming handog, gaya ng na¬babagay sa bawat araw.
38 Bukod pa ang mga iyon sa mga Araw ng Pahinga ni Yawe, sa inyong mga kaloob, mga panata, mga kusang-loob na handog na inaalay ninyo kay Yawe.
39 Sa ikalabinlimang araw naman ng ikapitong buwan, sa pag-iipon ng mga bunga ng bukid, pitong araw ninyong ipagdiriwang ang piyesta ni Yawe. Magiging Dakilang Araw ng Pahinga ang una at ikawalong araw. 40 Mangu¬¬nguha kayo sa unang araw ng mga bunga ng limon, ng mga palma, ng mga sanga ng ma¬lalagong punungkahoy at ng mga tibig sa labi ng batis, at pitong araw kayong magagalak sa harap ni Yaweng inyong Diyos. 41 Pitong araw ninyong ipag¬diriwang taun-taon ang piyestang ito kay Yawe. Panghabampanahong kautusan ito. Ipagdiriwang ninyo ito sa ikapitong buwan ng taon. 42 Sa mga kubol kayo maninirahan sa loob ng pitong araw. Sa mga kubol maninirahan ang lahat ng taga-Israel 43 para malaman ng inyong mga inapo na matapos kong ilabas mula sa lupain ng Ehipto ang mga Israelita ay pinatira ko sila sa mga kubol. Ako si Yaweng inyong Diyos.”
44 Kaya itinuro ni Moises sa mga anak ng Israel ang mga piyesta ni Yawe.

24 1 Nagsalita si Yawe kay Moises: 2 “Iutos mo sa mga Israelita na mag¬dala sa iyo ng purong langis ng dinurog na mga olibo para sa ilawan upang laging may ningas ang mga ilaw. 3 Sa Toldang Tagpuan ito iha¬handa ni Aaron sa labas ng kurtinang nasa harap ng Pahayag upang laging mag¬ningas sa harap ni Yawe mula hapon hang¬gang umaga. Panghabam-panahong kautu¬san ito sa inyong mga salinlahi. 4 Ihahanda niya ang mga ilawan sa kandelabrang lantay na ginto upang laging magningas sa harap ni Yawe.
5 Kukuha ka ng pinong harina at maglu¬luto ng labindalawang tinapay na tigalwang ikapu ng efa. 6 Iaayos mo ang mga ito sa dalawang hanay, anim sa bawat hanay, sa lantay na gin¬tong mesa sa harap ni Yawe. 7 Lalagyan mo ng purong insenso ang bawat hanay bilang pag-alaala, isang handog na pinadaan sa apoy kay Yawe.
8 Tuwing Araw ng Pahinga ilalagay ang mga tinapay na iyon sa harap ni Yawe sa ngalan ng mga Israelita magpakailanman; ito’y isang walang hanggang tipan. 9 Para kay Aaron at sa kanyang mga anak ang mga iyon, at kakanin nila ang mga iyon sa isang banal na lugar, dahil kabanal-banalan ngang pagkain ang mga iyon kaysa ibang mga handog na pinadaan sa apoy kay Yawe. Panghabampanahong kautusan ito.”
Paglapastangan o pag-insulto sa Diyos
10 May anak ng isang inang Israelita at amang Ehipsiyo. 11 Ininsulto at sinumpa ng nasabing anak ng Israelita (na Selomit ang pangalan at anak na babae ni Dibri sa tribu ng Dan) ang Pangalan. Kaya dinala siya kay Moises 12 at ipi¬nabilanggo hanggang maipa¬hayag ang pasya ni Yawe.
13 At sinabi ni Yawe kay Moises: 14 “Ilabas mo ng kampo ang nanlait at pagkapatong sa kanya ng mga kamay ng lahat ng nakarinig sa kanya, batuhin siya ng buong pama¬yanan. 15 At saka mo sabihin sa mga Israelita: Mananagot sa kanyang kasalanan ang sinumang sumumpa sa kanyang Diyos. 16 Papatayin ang sinumang uminsulto sa Ngalan ni Yawe. Babatuhin siya ng buong pamayanan; papatayin ang sinumang uminsulto, dayuhan man o katutubo.
Ang batas ng pagganti
• 17 Papatayin ang taong nakamatay.
18 Papalitan ng pumatay ang hayop na kanyang pinatay – buhay kapalit ng buhay. 19 Kung may manakit sa kanyang kapwa, sasaktan din ito gaya ng kanyang ginawa. 20 Bali sa bali, mata sa mata, ngipin sa ngipin! Ang ginawa niya sa iba ay gagawin din sa kanya. 21 Papalitan ng pumatay ang hayop na kanyang pinatay pero papatayin ang makamatay ng tao.
22 Iisa lamang ang paghatol ninyo sa dayuhan at katutubo. Ako si Yaweng inyong Diyos.”
23 Matapos itong sabihin ni Moises sa mga Israelita, inilabas nila ng kampo ang taong nang-insulto at binato siya; kaya tinupad nila ang iniutos ni Yawe kay Moises.
Taon ng Pahinga at Magandang Pahayag
25 • 1 Kinausap ni Yawe si Moises sa Bundok Sinai: 2 “Kausapin mo ang mga Israelita, at sabihin sa kanila: Pag¬pasok ninyo sa lupaing ibi¬bigay ko sa inyo, magpapahinga ang lupa para kay Yawe tuwing ikapitong taon. 3 Sa loob ng anim na taon, mag¬ha¬hasik ka sa iyong bukirin, puputulan ang iyong ubasan at aanihin ang bunga; 4 ngunit sa ikapitong taon, o taon ng pahinga o sabbat kay Yawe, magpapahinga ang lupa. Huwag kang maghahasik sa iyong bukirin, o pu¬pu¬tulan ang iyong ubasan; 5 huwag mong kukunin ang kusang sumibol pagkaani o pipitasin ang bunga ng iyong uba¬sang hindi inalagaan.
Ito ang magiging taon ng pahinga para sa lupa, 6 ngunit magsisilbing pag¬kain mo at ng iyong mga alipin, ng iyong upahang trabahador at ng dayu¬hang nakikipani¬rahan sa iyo ang anu¬mang ibunga niyon. 7 Ang bunga niyon ang magbibigay rin ng pagkain sa iyong hayupan pati na sa mababangis na hayop sa iyong lupain.
8 Pagkatapos ng pitong sabbat ng mga taon, pitong tigpipitong taon o pi¬tong linggo ng mga taon, kayat apat-napu’t siyam na taong lahat, 9 sa ikasampung araw ng ikapitong buwan, patutunugin ang trumpeta sa lahat ng lugar. Sa Araw na ito ng Pagbabayad-sala, patutunugin ang trumpeta sa bu¬ong lupain. 10 Paba¬nalin ang ikalimampung taon at ipahayag ang pagpapalaya sa buong lupain para sa lahat ng nari¬rito. Ito ang magiging Taon ng Magandang Pahayag para sa inyo sapag¬kat mababawi ng bawat isa ang kanyang ari-arian at uuwi sa kanya-kanyang ang¬kan. 11 Sa ikalimampung taong ito, ang inyong Taon ng Magan¬dang Pahayag, huwag kang magha¬hasik o mangungu¬ha ng kusang sumibol pagkaani o mami¬mitas ng bunga sa ubasang hindi inala¬gaan, 12 sapagkat magiging banal para sa inyo ang taong ito ng Magandang Paha¬yag, at kakanin mo ang kusang ibubunga ng bukiring hindi binungkal.
13 Sa taong ito ng Magandang Paha¬yag, mababawi ng bawat isa sa inyo ang kan¬yang ari-arian. 14 Sa pagtitinda mo o pag¬bili ng anuman sa iyong kapwa, huwag kayong manlamang sa isa’t isa. 15 Bibili ka sa iyong kaba¬bayan ayon sa bilang ng mga taong lumipas pagkatapos ng Ma¬gandang Pahayag, at pagbi¬bilhan ka na¬man niya batay naman sa bilang ng mga taong nalalabi bago mag-ani. 16 Kung marami ang mga taon, tataasan mo ang presyo; at kung kaka¬un¬ti naman ang mga taon, bababaan mo ang presyo, sapagkat ang bilang ng ani ang talagang ipi¬nagbibili niya sa iyo.
17 Kaya huwag kayong manlamang sa isa’t isa, kundi magkaroong-pitagan sa iyong Diyos, sapagkat ako si Yaweng Diyos mo. 18 Gawin ninyo ang aking mga kaugalian at sundin ang aking mga pasya, at mabubuhay kayo nang mati¬wasay sa lupain. 19 At ipagkakaloob ng lupa ang mga bunga nito, at ka¬ka¬in kayo hanggang mabusog, at ma¬bu¬buhay nang panatag.
20 Ngunit kung itatanong mo – Ano ang aming kakanin sa ikapitong taon kung hindi kami maghahasik o mag-aani? – 21 ipadadala ko sa inyo ang aking pagpa¬pala sa ikanim na taon, at ito’y magbu¬bunga nang sapat para sa tatlong taon. 22 Kaya sa ikawalong taon, ang matitira sa dating ani ang mag¬¬bi¬¬¬¬bigay sa inyo ng panghasik at pagkain hanggang sumapit ang anihan sa ika¬siyam na taon.
23 Hindi maipagbibili nang pangha¬bam¬panahon ang lupa sapagkat ang lupa ay akin, at kayo ay mga dayuhan at pana¬u¬hin ko lamang.
24 Maaaring tubusin ang lupa sa buong lupaing sakop ninyo. 25 Kung maghirap ang iyong kababayan at ipinagbili niya ang kanyang ari-arian, tutubusin ng pi¬na¬ka¬malapit niyang kamag-anak ang ipi¬nag¬bili niya.
26 Kung wala naman siyang kamag-anak na tutubos nito para sa kanya, kundi siya mismo ang magkaroon ng sapat na pantubos, 27 kukuwentahin niya ang halaga para sa mga taon mula nang ipag¬bili niya iyon, at babayaran sa kanyang pinagbilhan ang halagang para sa nala¬labi pang mga taon, at sa gayon niya mababawi ang kanyang ari-arian. 28 Ngu¬nit kung hindi naman siya magkaroon ng sapat na pantubos, mananatili ang ipinagbiling ari-arian sa nakabili hang-gang sa Taon ng Magan¬dang Pa¬hayag kung kailan isasauli iyon sa dating may-ari.
29 Sa ganito ring paraan, kung may magbenta ng bahay na nasa napapaderang lunsod, may karapatan siyang tubusin iyon sa loob ng isang taon mula sa araw ng pagbibilihan. 30 Kung hindi iyon matubos sa loob ng isang taon, ang bahay sa napapade¬rang lunsod ay magiging ari-arian na ng bumili at ng kanyang mga inapo sa habampanahon, at hindi ito isasauli sa Taon ng Magandang Pahayag. 31 Ang mga bahay sa mga kanayunang hindi napapaderan ay ipina¬lalagay na mga bukirin, kaya maaaring tubusin ang mga ito, at isasauli sa Taon ng Magandang Pahayag.
32 Sa mga lunsod naman ng mga Levita, may palagian silang karapatang tubusin ang mga bahay na kanilang ari-arian. 33 Ang bahay na ipinagbili na nasa kanilang lunsod ay iba¬balik sa panahon ng Magandang Pahayag, sapagkat ang mga bahay sa mga lunsod ng mga Levita ay mga ari-arian nila sa piling ng mga Israelita. 34 Hindi rin maipag¬bibili ang bukirin na nasa kanilang mga lunsod: ari-arian nila ang mga iyon sa habam¬panahon.
Paano magpapahiram sa kapwa
• 35 Kung maghirap ang iyong kaba¬bayan at hindi na niya maharap ang sitwasyon, tulungan mo siya tulad ng pagtulong mo sa dayuhan at panauhin upang mabuhay siya nang dahil sa iyo. 36 Huwag mo siyang pagtutubuan, kundi magkaroon ka ng pitagan sa iyong Diyos upang patuloy na mabu¬hay sa piling mo ang iyong kababayan. 37 Hu¬wag mo siyang pagtutubuan kapag pinahiram mo siya ng pilak o pagkain. 38 Ako si Yaweng Diyos ninyo na naglabas sa inyo mula sa lupain ng Ehipto upang ibigay sa inyo ang lupain ng mga Kanaan, at maging Diyos ninyo.
39 Kung maghirap ang iyong kapwa at ipagbili ang sarili sa iyo, huwag mo siyang pagtatrabahuhin bilang alipin, 40 ngunit ituring mo siya bilang upa¬hang traba¬hador o dayuhan, at magta¬traba¬ho siya sa iyo hanggang sa Taon ng Ma¬gandang Pa¬hayag.
41 Saka siya aalis, kasama ang kanyang mga anak, at uuwi sa sariling angkan at sa ari-arian ng kanyang mga ninuno. 42 Sa¬pagkat mga katulong ko sila na ini¬labas ko mula sa lupain ng Ehipto at hindi sila dapat ipagbili bilang mga alipin.
43 Huwag mo siyang pagmalupitan, kundi magkaroon ka ng pitagan sa iyong Diyos.
44 Tungkol naman sa mga aliping lalaki at babae, sa mga bansang nakapaligid sa inyo ninyo sila bibilhin. 45 Makabibili rin kayo mula sa mga dayuhang nakikipamayan sa inyo o mula sa kanilang mga kaanak na ipina¬nganak sa inyong lupain – maaaring maging ari-arian ninyo ang mga ito. 46 At maipama¬mana ninyo sila sa inyong mga anak, at magagawa silang alipin habam¬buhay. Ngu¬nit hindi ninyo dapat pagmalupitan ang inyong mga kapwa-Israelita.
47 Kapag ang isang dayuhan o pansamantalang nakikipamayan ay yumaman, at isa sa iyong kababayan ay maghirap at kaila¬ngang ipagbili ang sarili sa dayuhang naki¬kipamayan sa inyo o sa kaanak ng dayuhan, 48 may karapatan pa rin siyang matubos. Maaari siyang tubusin ng isa sa kanyang mga kapatid, 49 o ng kanyang tiyo o anak ng kan¬¬yang tiyo o isang malapit na kamag-anak. 50 Kung yumaman siya, siya mismo ang tutubos sa kanyang sarili. Tu¬tuusin niya at ng nakabili sa kanya ang bilang ng taon mula sa taon ng pagkakabili sa kanya hanggang sa Taon ng Magandang Pahayag, at ibabatay ang halaga sa suweldo ng arawang trabahador para sa gayong bilang ng mga taon.
51 Kung marami pang taon ang nalalabi, ba¬bayaran niya ang nalalabi pang panahon batay sa halagang ibinayad para sa kanya. 52 Kung ilang taon na lamang ang nalalabi para sa Taon ng Magandang Pahayag, kuku¬wentahin niya ang halaga at babayaran ito batay sa nalalabi. 53 Ituturing siyang katulong na inuupahan taun-taon, at tiyakin mong hindi siya pagmamalupitan ng kanyang amo.
54 Kung hindi siya matutubos sa alinman sa mga paraang ito, palalayain siya at ang kanyang mga anak sa Taon ng Magandang Paha¬yag. 55 Sapagkat mga katulong ko ang mga anak ng Israel; sila ang aking mga katulong na inilabas ko mula sa lupain ng Ehipto. Ako si Yaweng Diyos ninyo.”

1 “Huwag kayong gagawa ng mga diyus- diyusan para sa inyong sarili o magtatayo ng mga estatwa o sagradong haligi o inukit na bato sa inyong lupain upang yumuko sa harap ng mga ito, sapagkat ako si Yaweng Diyos ninyo.
2 Ipangilin ninyo ang aking mga Araw ng Pahinga at igalang ang aking santuwaryo. Ako si Yawe.
Mga pangako ng Diyos
• 3 Kung lalakad kayo ayon sa aking mga kaugalian at susundin ang aking mga utos, at isasabuhay ang mga ito, 4 bi¬bigyan ko kayo ng ulan sa panahon nito at magbubunga ang lupa at ang mga punungkahoy sa bukid; 5 tatagal hang-gang sa pamimitas ang panahon ng paggiik, at ang pamimitas hang¬gang pag¬hahasik. Kakain kayo hang¬gang gusto ninyo, at mabubuhay nang matiwasay sa inyong lupain.
6 Bibigyan ko ng kapayapaan ang in¬yong lupain, at mahihiga kayo nang wa¬lang pinangangambahan. Papawiin ko sa lupain ang mababangis na mga hayop at di ko padadaanin ang tabak sa inyong lupain. 7 Hahabulin ninyo ang inyong mga kaaway at mabubuwal sila sa harap ng inyong tabak; 8 lima sa inyo ang tutugis sa sandaan sa kanila, at sandaan naman sa inyo sa sampung libo sa kanila, at ma-bubuwal sila sa inyong tabak sa harap ninyo.
9 Haharap ako sa inyo at gagawin ka¬yong mabunga, at pararamihin ko kayo at pagtitibayin ko ang aking tipan sa in¬yo. 10 Kinakain pa ninyo ang da¬ting ani ay kailangang ilabas na ninyo ang naka¬imbak upang may paglagyan sa bago.
11 Ilalagay ko ang aking Tirahan sa pi¬ling ninyo at hindi ako magsasawa sa inyo. 12 Lalakad ako sa inyong piling; ako ang magiging Diyos ninyo at kayo naman ang magiging bayan ko. 13 Ako si Yaweng Diyos ninyo na naglabas sa inyo mula sa Ehipto upang hindi na nila maging alipin. Winasak ko na ang halang ng inyong mga pamatok upang makalakad kayo nang tuwid.
Mga sumpa
14 Ngunit kung hindi kayo makikinig sa akin at hindi tutuparin ang lahat ng utos na ito, 15 kung pagsasawaan ninyo ang aking mga kaugalian, at kasusuklaman ang aking mga kautusan, at tatangging isagawa ang lahat kong utos, at sisirain ang aking paki¬kipagtipan, 16 ito naman ang aking gagawin: padadalhan ko kayo ng sindak, tuberkulosis at lagnat na mag-papalabo sa inyong mga mata at sasaid sa inyong buhay. Walang mangyayari sa inyong paghahasik sa¬pagkat kakanin ito ng inyong mga kaaway.
17 Haharapin ko kayo hanggang malupig kayo ng inyong mga kalaban. Ang mga namu¬muhi sa inyo ang maghahari sa inyo, at tatakas kayo bagamat walang tumutugis sa inyo.
18 Kung pagkatapos ng lahat ng ito ay hindi pa rin kayo makikinig sa akin, maka¬pitong beses ko pa kayong paru¬rusahan sa inyong mga kasalanan. 19 Wawasakin ko ang inyong ka¬pang¬¬yarihan at kayabangan; gagawin kong parang bakal ang langit at parang tanso ang lupa para sa inyo. 20 Mawa-walang-kabuluhan ang inyong pagpapagal; hindi magbubunga ang inyong lupa pati ang inyong mga punung¬kahoy. 21 Kung lalaba¬nan ninyo ako at hindi maki¬kinig, maka¬pitong ulit pa ang salot na ipadadala ko sa inyo para sa mga pagkakasala ninyo. 22 Paka¬¬kawalan ko ang maba¬bangis na hayop, at lala¬pain nila ang inyong mga anak; pupuksain ko ang inyong mga hayupan at pa¬uuntiin ko ang inyong bilang hanggang matiwangwang pati ang inyong mga lan¬sangan.
23 Kung sa kabila ng lahat ng ito ay hindi pa rin kayo nagsisi at mananatili sa paglaban sa akin, 24 ako mismo ang lalaban sa inyo at ma-kapitong ulit ko kayong parurusahan dahil sa inyong mga kasalanan. 25 Dadalhin ko ang tabak laban sa inyo bilang paghi¬higanti ng aking tipan sa inyo; at pag nagkatipun-tipon kayo sa inyong mga lunsod, padadalhan ko kayo ng salot at ibibigay ko kayo sa mga kamay ng inyong mga kaaway. 26 Kapag ginawa kong kulang ang inyong tina¬pay, sampung babae ang magluluto ng inyong tinapay sa iisang hurno at irarasyon nila ang tinapay ayon sa tim¬bang, kakain kayo ngunit hindi mabubusog.
27 Kung sa kabila ng lahat ng ito ay hindi pa rin kayo makikinig sa akin at patuloy na lalaban, 28 lalabanan ko kayo sa aking poot, at ako mismo ang magpaparusa sa inyo nang makapitong ulit sa inyong mga pagka-kasala. 29 Kakanin ninyo ang laman ng inyong mga anak. 30 Wa¬wasakin ko ang inyong mga altar sa burol, at gigibain ang inyong mga altar ng insenso, itatambak ko ang inyong mga bangkay sa ibabaw ng mga walang buhay ninyong diyus-diyusan, at kasusuklaman ko kayo.
31 Wawasakin ko ang inyong mga lunsod, at gagawing tiwangwang ang inyong mga santuwaryo, at hindi na ako masisiyahan sa ma¬sarap na amoy ng inyong mga handog. 32 Sasa¬lantain ko ang lupain kayat manggi¬gilalas ang inyong mga kaaway na nakatira roon. 33 Ikakalat ko kayo sa mga bansa, at bubunutin ko ang aking tabak sa inyong liku¬ran, at matitiwangwang ang inyong lupa at maiiwang guho ang inyong mga lunsod. 34 At tatamasahin ng lupa ang kanyang mga taon ng sabbat hangga’t ito’y nakatiwang¬wang, samantalang kayo’y nasa lupain ng inyong mga kaaway; 35 makapagpapahinga ang lupa at tatamasahin ang sabbat nito. Hangga’t tiwangwang ang lupa, makapag¬papahinga ito, na hindi nito naipagpahinga sa inyong mga sabbat noong kayo’y nakatira rito.
36 Papanghihinain ko naman ang loob ng mga matitira sa inyo sa lupain ng kanilang mga kaaway. Magsisitakbo sila sa ingay lamang ng isang dahong hinihipan ng hangin. 37 Magsi¬sitakas silang parang hina¬habol ng taga, at ma¬bubuwal gayong wala namang humahabol sa kanila. Magkaka-banggaan silang tila hinahabol ng taga, gayong wala namang humahabol, at hindi kayo makatatayo sa harap ng inyong mga kaaway. 38 Pupuksain ko kayo sa piling ng mga bansa, at lalamunin ng lupain ng inyong mga kaaway.
39 Mabubulok dahil sa kanilang mga kasamaan ang malalabi sa inyo sa lupain ng inyong mga kaaway, at dahil din sa kasa¬lanan ng kanilang mga ninuno, magka¬kasama silang mabubulok. 40 At aaminin nila ang kanilang mga kasalanan pati ang kasa¬lanan ng kanilang mga ninuno. Kikilalanin nila na ang kanilang mga kataksilan at paglaban sa akin 41 ang dahilan ng paglaban ko sa kanila kaya dinala ko sila sa lupain ng kanilang mga kaaway, at matututong mag¬pa¬kababa ang kanilang pusong natural na mapaghimagsik, at tatanggapin nila ang kaparusahan sa kanilang kasa-lanan. 42 At aalala¬ha¬nin ko ang aking pakikipagtipan kay Jacob at ang aking paki¬kipagtipan kay Isaac at ang aking pakikipagtipan kay Abraham, at aalalahanin ko ang lupain.
43 Sapagkat iiwan nila ang lupain at tatamasahin niyon ang kanyang mga sabbat hang¬ga’t nakatiwangwang at wala sila, habang pinag¬¬babayaran nila ang kanilang pagkakasala sapagkat itinakwil nila ang aking mga pasya at nagsawa na sa aking mga kaugalian.
44 Gayunman, kapag naroon sila sa lupain ng kanilang mga kaaway, hindi ko itatakwil o pag¬¬sasawaan hanggang mapuksa sila at masira ang pakikipagtipan ko sa kanila, sapagkat ako si Yaweng Diyos nila. 45 Alang-alang sa kanila, aalalahanin ko ang paki¬kipagtipan sa kanilang mga ninuno na ini¬labas ko mula sa Ehipto sa paningin ng mga bansa, upang maging Diyos nila. Ako si Yawe.
46 Ito ang mga kaugalian, mga kautusan at mga batas ng pakikipagtipan ni Yawe sa mga anak ng Israel sa pamamagitan ni Moises sa Bundok Sinai.
Tungkol sa mga panata
27 1 Sinabi ni Yawe kay Moises: 2 “Mag¬sa¬lita ka sa mga Israelita tungkol sa panatang kailangang magbayad ng halaga para matupad. Ikaw ang magpe¬presyo sa bawat isa ayon sa katumbas na shekel ng santuwaryo.
3 Para sa lalaking nasa pagitan ng dalawampu at animnapung taong gulang: limam¬¬pung shekel na pilak. 4 At sa babae: tatlumpung shekel. 5 Sa taong nasa pagitan ng lima at dalawampung taong gulang: dalawampung shekel sa lalaki at sampu sa babae ang takdang ha¬lagang ipepresyo mo. 6 Sa mga nasa pagitan ng isang buwan at limang taon: limang shekel na pilak ang ipepresyo mo sa lalaki at tatlo naman sa babae. 7 Sa mga animnapung taon pataas: labin¬limang shekel ang ipepresyo mo sa lalaki, at sampu sa babae.
8 Kung mabigat para sa taong may panata ang pagpepresyo mo, ihaharap siya sa pari na siyang magpepresyo rito ayon sa kaya ng ta¬ong may panata.
9 Kung hayop ang ipinangakong handog kay Yawe, magiging banal ang lahat ng ibigay kay Yawe. 10 Hindi mapagpapalit o maipapalit ang mabuti sa masama o ang masama sa mabuti. Kung papalitan ang hayop ng iba pang hayop, kapwa magiging banal ang dati at ang kapalit. 11 Kung may di-malinis na hayop na di maiaalay kay Yawe, ihaharap ang hayop sa pari. 12 Siya ang mag¬pe¬presyo sa mabuti at sa masama; ang sinabi niya ang masusunod. 13 Kung gusto ng nag-aalay na tubusin ang hayop, babayaran niya ang presyong itinakda ng pari na may dagdag pang ikalimang bahagi.
14 Kung may magtatalaga ng kanyang bahay bilang bagay na banal kay Yawe, pepres¬yuhan ng pari ang mabuti at masama nito, masusunod ang sinabi ng pari. 15 Kung gusto ng nagtalaga ng bahay na tubusin ito, baba-yaran niya ang presyong itinakda ng pari at may dagdag pang ikalimang bahagi.
16 Kung may magtatalaga kay Yawe ng isang minanang lupain, pepresyuhan ito batay sa dami ng binhing inihahasik doon: limampung shekel na pilak para sa bawat homer na sebada.
17 Kung itinatalaga ang bukid sa Taon ng Mabuting Pahayag, ang buong halaga nito ang susundin. 18 Ngunit kung itinatalaga ito pagka¬raan ng ilang panahon, pepresyuhan ang bukid batay sa dami ng mga nalalabing taon bago sumapit ang susunod na Mabuting Pahayag at babawasan ang halaga ayon sa lumipas na mga taon.
19 Kung gusto itong tubusin ng nagtalaga ng bukid, babayaran niya ng takdang halaga, na may dagdag na ikalima pang bahagi at saka niya iyon mababawi. 20 Kung sakaling hindi niya tubusin ang bukid at ipinagbili na sa iba, hindi na iyon matutubos. 21 At paglaya ng bukid sa Taon ng Mabuting Pahayag, magiging bagay na banal iyon kay Yawe tulad ng isang bukid na ginawang banal (itinakwil kay Yawe) at mapapasapari iyon.
22 Kung may magtalaga kay Yawe ng isang bukid na binili niya bukod sa kanyang pamana, 23 pepresyuhan ito ng pari ayon sa dami ng nalalabing mga taon hanggang sa susunod na Mabuting Pahayag at babayaran niya sa araw ring iyon ang takdang halaga bilang bagay na banal kay Yawe. 24 At sa Taon ng Mabuting Pa¬hayag mababawi ito ng unang nagbili ng lupa.
25 Isusunod sa shekel ng santuwaryo ang la¬hat ng pagpepresyo; may dalawampung kusing sa isang shekel.
26 Kay Yawe na ang bawat panganay na hayop kayat hindi maaaring ipanata ang mga ito. Kay Yawe iyon, maging baka o tupa. 27 Ngu¬nit maaaring ipanata at tubusin ang di-malinis na hayop, na may dagdag na ikalimang bahagi. Kung hindi iyon tutubusin, ipagbibili iyon sa takdang halaga.
28 Anumang ipanata ng isang tao (bilang itinakwil) kay Yawe, maging isang tao o hayop o bukid sa kanyang mga ari-arian, ay hindi ma-ipagbibili ni matutubos. Kabanal-banalan kay Yawe ang lahat ng itinakwil nang ganito 29 Hindi matutubos ang taong itinak¬wil: papa¬tayin siya.
30 Kay Yawe ang lahat ng ikapu ng lupa, mula man sa halaman o bungangkahoy; banal ito kay Yawe. 31 Kung may gustong tu¬mu¬bos sa alin¬mang ikapu, magbabayad siya nang may dag¬dag pang ikalimang bahagi.
32 Kay Yawe ang ikapu ng mga bakahan at kawan at magiging bagay na banal ang bawat ikasampung hayop na daraan sa ilalim ng tung¬kod ng pastol. 33 Hindi titingnan kung mabuti o masama ang napili, hindi maaaring magpalit. Kung may gagawing pagpapalit, ituturing na banal ang dati at ang kapalit at kapwa hindi matutubos.”
34 Ito ang mga utos na ibinigay ni Yawe kay Moises sa Bundok Sinai para sa mga Israelita.

No comments: